Θαλάσσια Βιολογία [open]

Περιλαμβάνονται θέματα όπως: Η Επιστήμη της Θαλάσσιας Βιολογίας Ιστορική αναδρομή, η επιστημονική μέθοδος με αναφορές στη θαλάσσια βιολογία, ωκεανογραφική και βιολογική ζώνωση του θαλασσίου περιβάλλοντος, αβιοτικά χαρακτηριστικά του θαλασσίου περιβάλλοντος και επιδράσεις τους στους θαλάσσιους οργανισμούς, γενικές αρχές ταξινόμησης θαλασσίων οργανισμών, μορφολογία, ανατομία, βιολογία, οικολογία, ηθολογία, ταξινομία, φυλογενετικές συγγένειες και οικονομική σημασία των διαιρέσεων στα Βασίλεια της ζωής (Μονήρη, Αρχαία, Πρώτιστα, Μύκητες, Φυτά, Ζώα).

Το μάθημα συνοδεύεται από σειρά (10) Εργαστηριακών ασκήσεων στη διάρκεια του εκπαιδευτικού εξαμήνου στο Εργαστήριο Βιολογίας. Οι Εργαστηριακές ασκήσεις περιλαμβάνουν: προσδιορισμούς και ταυτοποίηση καθώς και εξωτερική μορφολογία και ανατομία αντιπροσωπευτικών ειδών των κυριότερων Ταξινομικών Ομάδων (π.χ. Πρώτιστα, Αγγειόσπερμα και Μακροφύκη, Μαλάκια, Καρκινοειδή, Εχινόδερμα, Ψάρια) των θαλάσσιων οργανισμών, με την βοήθεια Εκπαιδευτικών εγχειριδίων, συγκριτικού Βιολογικού υλικού και του κατάλληλου Επιστημονικού Εργαστηριακού εξοπλισμού (π.χ. Όργανα ανατομίας, Στερεοσκόπια, Μικροσκόπια).

Τέλος, το μάθημα συμπληρώνεται με σειρά (2) Υπαίθριων Εργαστηριακών ασκήσεων σε διαφορετικούς τύπους θαλασσίων οικοσυστημάτων στις οποίες γίνεται παρατήρηση και/η συλλογή (με snorkeling ή scuba diving) και προσδιορισμός διαφορετικών αντπροσωπευτικών ειδών θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας στα οικοσυστήματα αυτά με την χρήση Οδηγών Αναγνώρισης Χλωρίδας και Πανίδας.

Ο φοιτητής αποκτά γνώσεις και κατανόηση συστηματικής κατάταξης, μορφολογίας, ανατομίας, φυσιολογίας, ηθολογίας καθώς και της οικολογικής και οικονομικής σημασίας των θαλάσσιων οργανισμών. Επίσης εξοικειώνεται και μαθαίνει να αναγνωρίζει και ταυτοποιεί τα κυριότερα αντιπροσωπευτικά είδη θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας που απαντώνται στη Μεσόγειο. Επιδιώκεται και επιβραβεύεται η ενεργός συμμετοχή των φοιτητών και η ανάπτυξη δημιουργικού διαλόγου με τον διδάσκοντα με σκοπό ο φοιτητής εκτός από την γνώση της ειδικής ορολογίας που χρησιμοποιείται στην Θαλάσσια Βιολογία να αποκτήσει και μία κριτική σκέψη, εμβάθυνση και κατανόηση της λειτουργίας, αλληλεξάρτησης και αλληλεπίδρασης της μορφολογίας, φυσιολογίας και ηθολογίας των Θαλάσσιων οργανισμών.

Η υποχρεωτική συμμετοχή του φοιτητή στις Εργαστηριακές ασκήσεις παρέχει την δυνατότητα σε αυτόν να εργάζεται τόσο αυτόνομα όσο και ως μέλος ομάδας. Στο εργαστήριο αποκτά δεξιότητες στην χρήση διχοτόμων Κλειδών αναγνώρισης ειδών σε βασικές Ταξινομικές Ομάδες Χλωρίδας (Πρωτόφυτα, Μακροφύκη, Φανερόγαμα) και Πανίδας (Πρωτόζωα, Μαλάκια, Καρκινοειδή, Εχινόδερμα, Ψάρια), στην εξωτερική μορφολογία και ανατομία χαρακτηριστικών ειδών των προαναφερόμενων ομάδων, και στην χρήση εξοπλισμού ανατομίας, Στερεοσκοπίου και Μικροσκοπίου. Η ποικιλία των εργαστηριακών ασκήσεων δίνει την δυνατότητα στον φοιτητή, εκτός από τις δεξιότητες που αποκτά, να αναπτύξει και να οξύνει ικανότητες όπως η απόκτηση πληροφοριών μέσω παρατήρησης, η κριτική ανάλυση, αξιολόγηση, σύγκριση και σύνθεση πληροφοριών, λήψη αποφάσεων και διαχείριση χρόνου.

Η υποχρεωτική παρουσία και η ενεργός συμμετοχή στις Υπαίθριες Εργαστηριακές ασκήσεις σε διαφορετικά ενδιαιτήματα (σκληρό και κινητό υπόστρωμα, λιβάδια Φανερογάμων, κλπ) του παράκτιου θαλάσσιου περιβάλλοντος, συμβάλλει καθοριστικά στην απόκτηση και όξυνση των παραπάνω ικανοτήτων καθώς και στην ικανότητα άμεσης επαφής με το φυσικό αντικείμενο των σπουδών του.

Συνιστώμενη βιβλιογραφία - Εγχειρίδια

• "ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ" (Castro & Huber 1999 - Επιμ. Έκδοσης στα Ελληνικά Κούκουρας Α. & Ε. Βουλτσιάδου, Έκδ. Οίκος UNIVERSITY STUDIO Press, Θεσσαλονίκη, 586 Σελ.)
• "ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ" (Σημειώσεις & Εργαστηριακές Ασκήσεις - KOYTΣOYMΠAΣ Δ., 2001 - Β' Επανεκτύπωση, 2005 - , 175 Σελ., Διδακτικό Εγχειρίδιο για τους Φοιτητές του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος Επιστημών της Θάλασσας).

Συμπληρωματική βιβλιογραφία

Διατίθεται προς χρήση στη διάρκεια των Εργαστηριακών Ασκήσεων (Εργαστήριο Βιολογίας και Υπαίθριες Εργαστηριακές Ασκήσεις) - ενδεικτικά:

• "FLORA Y FAUNA DEL MEDITERRANEO" (Riedl, 1996, 672 pp.)
• "Η ΖΩΗ ΣΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΘΑΛΑΣΣΕΣ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ" (Συμεωνίδη Ν. & Δ. Συμεωνίδης, 2011., MEDITERRANEO Editions, Ρέθυμνο, Κρήτη, 245 Σελ.)
• "GUIDE TO THE SEASHORES AND SHALLOW SEAS OF BRITAIN & NORTHERN EUROPE" (Campbell A., 2005, Pocket Guide Book, Octopus Pub;. Books, 329 pp.)
• "INVITATION TO OCEANOGRAPHY" (Pinet, 2009, Jones & Bartlet Publ., 612 pp.)