ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ [open]
Κωνσταντίνος Θεοδώρου
Το μάθημα μελετά τις ανθρωπογενείς πιέσεις και τους μηχανισμούς μέσω των οποίων αυτές οδηγούν στην απώλεια των τριών επιπέδων της βιοποικιλότητας (γενετική, αφθονία ειδών, οικοσυστημική). Συζητούμε τις τάσεις αυτής της απώλειας και τις επιπτώσεις της στην ανθρώπινη κοινωνία. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα ποσοτικά εργαλεία α) παρακολούθησης, β) ανάλυσης της δυναμικής και γ) εύρεσης κατάλληλων μεθόδων διατήρησης των απειλούμενων ειδών.
Λιγότερα
Το μάθημα μελετά τις ανθρωπογενείς πιέσεις και τους μηχανισμούς μέσω των οποίων αυτές οδηγούν στην απώλεια των τριών επιπέδων της βιοποικιλότητας (γενετική, αφθονία ειδών, οικοσυστημική). Συζητούμε τις τάσεις αυτής της απώλειας και τις επιπτώσεις της στην ανθρώπινη κοινωνία. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα ποσοτικά εργαλεία α) παρακολούθησης, β) ανάλυσης της δυναμικής και γ) εύρεσης κατάλληλων μεθόδων διατήρησης των απειλούμενων ειδών.
Το μάθημα μελετά τις ανθρωπογενείς πιέσεις και τους μηχανισμούς μέσω των οποίων αυτές οδηγούν στην απώλεια των τριών επιπέδων της βιοποικιλότητας (γενετική, αφθονία ειδών, οικοσυστημική). Συζητούμε τις τάσεις αυτής της απώλειας και τις επιπτώσεις της στην ανθρώπινη κοινωνία. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα ποσοτικά εργαλεία α) παρακολούθησης, β) ανάλυσης της δυναμικής και γ) εύρεσης κατάλληλων μεθόδων διατήρησης των απειλούμενων ειδών.
Περίγραμμα
Περιεχόμενο μαθήματος
- Κρίση της Βιοποικιλότητας και Βιολογία της Διατήρησης.
- Απώτερες αιτίες εξαφανίσεων.
- Δυναμική πληθυσμών: μέθοδοι μοντελοποίησης και παρακολούθησης.
- Δίνη εξαφάνισης και ανάλυση βιωσιμότητας πληθυσμών.
- Γενετική της Διατήρησης.
- Διατήρηση μεταπληθυσμών.
Μαθησιακοί στόχοι
Οι στόχοι του μαθήματος είναι:
- Η κατανόηση των απειλών για τη Βιοποικιλότητα και της θέση της Βιολογίας της Διατήρησης σε ένα ανθρωπογενές τοπίο.
- Η εφαρμογή οικολογικών εννοιών σε προβλήματα διατήρησης.
- Η χρήση εργαλείων για την παρατήρηση, διατήρηση και τη διαχείριση απειλούμενων ειδών/πληθυσμών.
Έμφαση δίνεται στη Διατήρηση των διαδικασιών που σχετίζονται με τη Βιοποικιλότητα (εξελικτικές διαδικασίες, οικοσυστημικές λειτουργίες).
Βιβλιογραφία
- Primack R. et al. (2009). Διατήρηση και προστασία της βιοποικιλότητας. A primer for Conservation Biology. Εκδόσεις: Οδυσσέας.
- Pianka E. (2000). Εξελικτική Οικολογία. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
-
M. E. Soulé, (1987), “Viable Populations for Conservation”, Cambridge University Press, Cambridge.
-
G. Meffe, C. R. Carroll et al., (1997), «Principles of Conservation Biology», Sinauer Associates, Inc., Sutherland, Massachusetts.
-
W. J. Sutherland, (1998), «Conservation Science and Action», Blackwell Science Ltd., Oxford.
-
M. E. Soulé & G. H. Orians, (2002), «Conservation Biology. Research Priorities for the next decade», Island Press, Washington.
-
R. Frankham, J. D. Ballou & D.A. Briscoe, (2002), «Introduction to Conservation Genetics», Cambridge University Press, Cambridge.
Μέθοδοι αξιολόγησης
- 60 % Εξετάσεις
- 40 % Εργασίες
Προαπαιτούμενα
- Βιολογία ζώων
- Εισαγωγή στην Οικολογία
Διδάσκοντες
Κωνσταντίνος Θεοδώρου, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Περιβάλλοντος
- Κρίση της Βιοποικιλότητας και Βιολογία της Διατήρησης.
- Απώτερες αιτίες εξαφανίσεων.
- Δυναμική πληθυσμών: μέθοδοι μοντελοποίησης και παρακολούθησης.
- Δίνη εξαφάνισης και ανάλυση βιωσιμότητας πληθυσμών.
- Γενετική της Διατήρησης.
- Διατήρηση μεταπληθυσμών.
Οι στόχοι του μαθήματος είναι:
- Η κατανόηση των απειλών για τη Βιοποικιλότητα και της θέση της Βιολογίας της Διατήρησης σε ένα ανθρωπογενές τοπίο.
- Η εφαρμογή οικολογικών εννοιών σε προβλήματα διατήρησης.
- Η χρήση εργαλείων για την παρατήρηση, διατήρηση και τη διαχείριση απειλούμενων ειδών/πληθυσμών.
Έμφαση δίνεται στη Διατήρηση των διαδικασιών που σχετίζονται με τη Βιοποικιλότητα (εξελικτικές διαδικασίες, οικοσυστημικές λειτουργίες).
- Primack R. et al. (2009). Διατήρηση και προστασία της βιοποικιλότητας. A primer for Conservation Biology. Εκδόσεις: Οδυσσέας.
- Pianka E. (2000). Εξελικτική Οικολογία. Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
-
M. E. Soulé, (1987), “Viable Populations for Conservation”, Cambridge University Press, Cambridge.
-
G. Meffe, C. R. Carroll et al., (1997), «Principles of Conservation Biology», Sinauer Associates, Inc., Sutherland, Massachusetts.
-
W. J. Sutherland, (1998), «Conservation Science and Action», Blackwell Science Ltd., Oxford.
-
M. E. Soulé & G. H. Orians, (2002), «Conservation Biology. Research Priorities for the next decade», Island Press, Washington.
-
R. Frankham, J. D. Ballou & D.A. Briscoe, (2002), «Introduction to Conservation Genetics», Cambridge University Press, Cambridge.
- 60 % Εξετάσεις
- 40 % Εργασίες
- Βιολογία ζώων
- Εισαγωγή στην Οικολογία
Κωνσταντίνος Θεοδώρου, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Περιβάλλοντος
Κρίση της Βιοποικιλότητας: πηγές του προβλήματος. Συνέπειες από την κρίση της Βιοποικιλότητας. Διατήρηση απειλούμενων ειδών και διατήρηση των οικοσυστημικών υπηρεσιών. Βιολογία της Διατήρησης: Εξέλιξη των ιδεών και στόχοι.
Λέξεις κλειδιά: απώλεια βιοποικιλότητας, βιολογία της διατήρησης, μαζικές εξαφανίσεις ειδών, οικοσυστημικές υπηρεσίες, απειλούμενα είδη
Παρουσιάζονται πρόσφατες εκτιμήσεις τόσο για την τρέχουσα όσο και για τη μελλοντική τάση απώλειας της βιοποικιλότητας. Αναλύονται οι επιπτώσεις για τη βιοποικιλότητα από την απώλεια και τον κατακερματισμό των ενδιαιτημάτων, τη κλιματική αλλαγή, την υπερεκμετάλλευση, τις βιολογικές εισβολές και τη ρύπανση.
Λέξεις κλειδιά: απώτερες αιτίες εξαφανίσεων, απώλεια ενδιαιτημάτων, κατακερματισμός ενδιαιτημάτων, αλλαγές χρήσεων γης, κλιματική αλλαγή, φαινολογία, μετατόπιση κατανομής, βιολογικές εισβολές, ξενικά είδη, ρύπανση.
Μελετώνται δημογραφικά μοντέλα σύμφωνα με τον κύκλο ζωής των οργανισμών. Γίνεται μια εισαγωγή στην επέκταση των μοντέλων ώστε να συμπεριλάβουν πυκνοεξαρτόμενα και πιθανοκρατικά φαινόμενα. Γίνεται μια εισαγωγή στις μεθόδους παρακολούθησης και στα εργαλεία εκτίμησης του πληθυσμιακού μεγέθους και των δημογραφικών παραμέτρων, όπως ο ρυθμός επιβίωσης και αναπαραγωγής.
Λέξεις κλειδιά:δυναμική πληθυσμών, δημογραφικά μοντελα, πίνακες Leslie, ρυθμός αύξησης πληθυσμού, συλλήψεις, επανασυλλήψεις, MARK, distant sampling.
Μελετώνται οι διαδικασίες που οδηγούν τους πληθυσμούς στην εξαφάνιση: περιβαλλοντική και δημογραφική αβεβαιότητα, φυσικές καταστροφές, φαινόμενο Allee, γενετικές διαδικασίες. Αναπτύσσονται οι αρχές ανάλυσης βιωσιμότητας πληθυσμών και συζητείται η μεθοδολογία αναζήτησης κατάλληλων δεικτών για την πρόβλεψη της πιθανότητας εξαφάνισης των ειδών.
Λέξεις κλειδιά: εξαφάνιση πληθυσμών, δίνη εξαφάνισης, στοχαστικές διαδικασίες, περιβαλλοντική αβεβαιότητα, δημογραφική αβεβαιότητα, φαινόμενο Allee, φυσικές καταστροφές, δείκτες εξαφάνισης, ανάλυση βιωσιμότητας πληθυσμών.
Παρουσιάζονται οι θεματικές ενότητες της έρευνας στηΓενετικής της Διατήρησης. Συσχετίζονται οι γενετικές διαδικασίες με τη δίνη εξαφάνισης των πληθυσμών και γίνονται υποδείξεις για τη γενετική διαχείριση των πειλούμενων πληθυσμών.
Λέξεις κλειδιά: γενετική της διατήρησης, γενετική ποικιλότητα, επιβλαβείς μεταλλάξεις, ομομικτικός υποβιβασμός, εξέλιξη, γενετική διαχείριση
παρουσιάζονται μοντέλα για την περιγραφή της δυναμικής των μεταπληθυσμών. Αναλύονται παραδείγματα διατήρησης μεταπληθυσμών.
Λέξεις κλειδιά: μεταπληθυσμός, κατακερματισμένοι πληθυσμοί, μεταπληθυσμιακά μοντέλα
Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα
Αρ. Επισκέψεων : 1743
Αρ. Προβολών : 12997
