Προστασία Προσωπικών Δεδομένων [open] (321-5752)

Λίλιαν Μήτρου

Description

Εισαγωγή στις έννοιες και τη ρύθμιση  της προστασίας της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων.  Εισαγωγή στο ευρωπαϊκό και εθνικό κανονιστικό πλαίσιο για την προστασία προσωπικών δεδομένων.  Στο μάθημα αναλύονται οι σχέσεις προστασίας προσωπικών δεδομένων σε συνάρτηση με την ασφάλεια πληροφοριακών συστημάτων και πληροφοριών. 

CC - Attribution-NonCommercial-ShareAlike
Περιεχόμενο μαθήματος

1. Εισαγωγή στις έννοιες της ιδιωτικότητας, απορρήτου και προστασίας προσωπικών δεδομένων
2. Ιστορία της προστασίας προσωπικών δεδομένων – Επισκόπηση διεθνούς κι ευρωπαϊκού συνταγματικού και κανονιστικού πλαισίου
3. Εισαγωγή στις βασικές έννοιες του κανονιστικού πλαισίου της προστασίας προσωπικών δεδομένων (ν. 2472/97)
4. Αρχές και νόμιμες βάσεις επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων
5. Υποχρεώσεις ασφάλειας δεδομένων – Τεχνολογίες ενίσχυσης ιδιωτικότητας
6. Δικαιώματα των προσώπων
7. Θεσμικός έλεγχος – Εποπτεία (ΑΠΔΠΧ) – Ευθύνη – Κυρώσεις
8. Ελευθερία της επικοινωνίας και προστασία απορρήτου
9. Εισαγωγή στις βασικές έννοιες του κανονιστικού πλαισίου της προστασίας προσωπικών δεδομένων στον τομέα ηλεκτρονικών επικοινωνιών
10. Αρχές και νόμιμες βάσεις επεξεργασίας δεδομένων στον τομέα ηλεκτρονικών επικοινωνιών
11. Το κανονιστικό πλαίσιο για την τήρηση τηλεπικοινωνιακών δεδομένων
12. Θεσμικός έλεγχος – Εποπτεία (ΑΠΔΠΧ/ ΑΔΑΕ) – Ευθύνη – Κυρώσεις
13. Σύνοψη 

 

Έννοια της ιδιωτικότητας, του απορρήτου/εμπιστευτικότητας και των προσωπικών δεδομένων – συσχετισμός και οριοθέτηση με την έννοια της ασφάλειας πληροφορικών και πληροφοριακών συστημάτων.Η προστασία της ιδιωτικότητας  και των προσωπικών δεδομένων στην Κοινωνία της Πληροφορίας. Το ευρωπαϊκό και το ελληνικό κανονιστικό και θεσμικό πλαίσιο της προστασίας προσωπικών δεδομένων. Προστασία της ελευθερίας της επικοινωνίας και των προσωπικών δεδομένων στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών και στο Διαδίκτυο. Ανωνυμία στο Διαδίκτυο. Προστασία προσωπικών δεδομένων και Τεχνολογίες Ενίσχυσης της Ιδιωτικότητας. Η έννοια της προστασίας των προσωπικών δεδομένων δια/ από σχεδιασμού. Θεσμοί και όργανα προστασίας προσωπικών δεδομένων. Ο ρόλος της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα και της Αρχής Διασφάλισης Απορρήτου των Επικοινωνιών. 

Μαθησιακοί στόχοι
  • Να αποκτήσουν γνώση των αρχών και των βασικών κανόνων που αναφέρονται στην προστασία της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων που  έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα για τη μελέτη, το σχεδιασμό, τη λειτουργία και την ασφάλεια των πληροφοριακών συστημάτων.
  • Να κατανοήσουν τη σχέση του κανονιστικού πλαισίου για την προστασία της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων και να εντοπίζουν αδυναμίες και ελλείψεις ως προς το σχεδιασμό και τη λειτουργία πληροφοριακών και επικοινωνιακών συστημάτων  ώστε να είναι σε θέση να  προτείνουν εναλλακτικές λύσεις
  • Να εντοπίζουν τα βασικά ζητήματα δικαίου που σχετίζονται με την ασφάλεια ενός πληροφοριακού συστήματος ώστε να αναζητούν εφαρμογές και λύσεις που είναι σύμφωνες με το κανονιστικό πλαίσιο
  • Να αναπτύξουν ως πολίτες αλλά και επιστήμονες της πληροφορικής /επικοινωνιών ευαισθησία ως προς την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ιδιωτικότητας, των προσωπικών δεδομένων και της ελευθερίας της επικοινωνίας.   
Βιβλιογραφία
  • Λαμπρινουδάκης Κ. & Μήτρου Λ. & Γκρίτζαλης Σ. & Κάτσικας Σ., Προστασία της Ιδιωτικότητας και Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών: Τεχνικά και Νομικά Θέματα, 2010
  • Μήτρου Λ.: Προστασία Προσωπικών Δεδομένων σε Σ. Κάτσικας/Δ.Γκρίτζαλης/Σ. Γκρίτζαλης (επιμ.), «Ασφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων». 2004
  • Αλεξανδροπούλου – Αιγυπτιάδου Ευγ., Προσωπικά δεδομένα, 2008
  • Αρμαμέντος Π και  Σωτηρόπουλος Β. : Προσωπικά Δεδομένα, 2008
  • Παπακωνσταντίνου Ευ., Νομικά Θέματα Πληροφορικής , 2010
  • Ιγγλεζάκης Ι., Ευαίσθητα Προσωπικά Δεδομένα, 2004
  • Χριστοδούλου Κ., Δίκαιο Προσωπικών Δεδομένων 2013
  • Δόνος Π., Μήτρου Λ., Μίττλετον Φ., Παπακωνσταντίνου Ευ., Η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων και η επαύξηση των δικαιωμάτων, 2003

 

Πηγές στο διαδίκτυο:

http://www.dpa.gr/ - Ιστοσελίδα της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων

http://ec.europa.eu/justice/data-protection/ - Ιστοσελίδα Ευρωπαικής Επιτροπής για την Προστασία Προσωπικών Δεδομένων

Στην ιστοσελίδα του μαθήματος αναρτώνται πολλά κείμενα αναφοράς ή/και επιστημονικά άρθρα

Μέθοδοι διδασκαλίας

Ανάπτυξη και επεξήγηση θεωρητικών ενοτήτων, παρουσίαση μελετών περίπτωσης.

Ανάλυση και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικών υποθέσεων στην ΑΠΔΠΧ  και στα εθνικά –ευρωπαϊκά δικαστήρια

Μέθοδοι αξιολόγησης

Γραπτές Εξετάσεις  - με ανοιχτές σημειώσεις/βιβλία

Πρόοδοι : 8 στη διάρκεια του εξαμήνου

Η συμμετοχή σε τρεις τουλάχιστον προόδους είναι προυπόθεση συμμετοχής στις εξετάσεις

Τελική βαθμολογία = 0,60 * Βαθμός γραπτής εξέτασης + 0,40 * Βαθμός προόδων 

Προαπαιτούμενα
  • Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών και Επικοινωνιών
  • Ασφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων
Διδάσκοντες

Λίλιαν Μήτρου

Η Λίλιαν Μήτρου, αναπληρώτρια Καθηγήτρια - δικηγόρος, διδάσκει προστασία της Ιδιωτικότητας  και Δίκαιο της Πληροφορίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου (Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών & Επικοινωνιακών Συστημάτων) καθώς και στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο Πειραιά.  Σπούδασε στη Νομική Σχολή Αθηνών (ΕΚΠΑ) και εκπόνησε τη διδακτορική διατριβή της στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της  Φρανκφούρτης  υπό την εποπτεία του καθηγητή Σ. Σημίτη. Υπήρξε  μέλος της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (1999-2003) και πολλών νομοπαρασκευαστικών επιτροπών. Κατά την Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ (2014) υπήρξε Πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας για την  προστασία δεδομένων (DAPIX). Έχει συμμετάσχει σε πολλά ερευνητικά έργα σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και έχει γράψει βιβλία και άρθρα στα ελληνικά, αγγλικά και γερμανικά

Ομάδα στόχος

Όλοι οι φοιτητές τμημάτων μηχανικών πληροφοριακών και επικοινωνιακών συστημάτων, μηχανικών υπολογιστών, πληροφορικής.

Προτεινόμενα συγγράμματα
  • Λαμπρινουδάκης Κ. & Μήτρου Λ. & Γκρίτζαλης Σ. & Κάτσικας Σ., Προστασία της Ιδιωτικότητας και Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών: Τεχνικά και Νομικά Θέματα, 2010
  • Μήτρου Λ.: Προστασία Προσωπικών Δεδομένων σε Σ. Κάτσικας/Δ.Γκρίτζαλης/Σ. Γκρίτζαλης (επιμ.), «Ασφάλεια Πληροφοριακών Συστημάτων». 2004

Units

Εισαγωγή – Ιστορία προστασίας δεδομένων – Επισκόπηση: Εισαγωγή στην εξέλιξη των εννοιών της ιδιωτικότητας και της προστασίας προσωπικών δεδομένων σε συνδυασμό με την επισκόπηση της τεχνολογικής εξέλιξης. Κανονιστικά κείμενα και αποφάσεις σταθμοί στην εξέλιξη της προστασίας προσωπικών δεδομένων 

Γενικός Νόμος (ν. 2472/97) Εισαγωγή στις βασικές έννοιες: προσωπικά δεδομένα, ευαίσθητα δεδομένων, επεξεργασία και κατηγορίες επεξεργασιών, αρχείο, υπεύθυνος επεξεργασίας 

Αρχές και νόμιμες βάσεις επεξεργασίας προσωπικών δεδομένων: αρχή σκοπού, αρχή αναλογικότητας . Συγκατάθεση – Δημόσιο Συμφέρον – Έννομα συμφέροντα. Κανόνες επίλυσης συγκρούσεων συμφερόντων 

Υποχρεώσεις ασφάλειας δεδομένων – Τεχνολογίες ενίσχυσης ιδιωτικότητας: Κανονιστικές υποχρεώσεις ασφάλειας  σύμφωνα με το ευρωπαϊκό/ εθνικό δίκαιο –Τεχνολογίες  ενίσχυσης ιδιωτικότητας και privacy by design 

Δικαιώματα και Θεσμικός Έλεγχος/Εποπτεία/ Κυρώσεις :  Δικαιώματα ενημέρωσης – πρόσβασης- αντίρρησης – αυτοματοποιημένες αποφάσεις. Ανεξάρτητος έλεγχος – Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων / Αστική – Διοικητική – Ποινική ευθύνη 

Νόμος 3471/06 - Εισαγωγή στην προστασία δεδομένων στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες – Βασικές έννοιες : ηλεκτρονικές επικοινωνίες – δημόσιο δίκτυο ηλεκτρονικών επικοινωνιών -  δεδομένα κίνησης/θέσης  

Αρχές και νόμιμες βάσεις επεξεργασίας δεδομένων στον τομέα ηλεκτρονικών επικοινωνιών – κανόνες επεξεργασίας δεδομένων θέσης και κίνησης/ επεξεργασία για διαφήμιση/ υπηρεσίες τηλεφωνικών καταλόγων /νομική αντιμετώπιση spam

Κανονιστικό πλαίσιο τήρησης τηλεπικοινωνιακών δεδομένων – προληπτική τήρηση δεδομένων για σκοπούς ασφάλειας/ δίωξης εγκλήματος – απόφαση ΔΕΕ

Θεσμικός έλεγχος – Εποπτεία (ΑΠΔΠΧ/ ΑΔΑΕ) – Ευθύνη – Κυρώσεις

Open Academic Course

Open Courses
OpenCourses Level: A-

Num. of Visits :  3311
Num. of Hits :  13534