Αστική Ανάπτυξη και Πολιτικές (GEO606)
Χωριανόπουλος Iωάννης
Στο μάθημα εξετάζεται η εξελισσόμενη διαδικασία οικονομικής ολοκλήρωσης, οι θεσμοί και οι φορείς της, τόσο στον Ευρωπαϊκό χώρο (ΕΕ), όσο και παγκόσμια. Οι νέες μορφές οικονομικής ολοκλήρωσης, υποστηρίζεται, εμπεδώνονται και συντονίζονται μέσα από συγκεκριμένες αστικές υποδομές και διαδικασίες, ενώ η «παραδειγματική» διακυβερνητική στροφή των πόλεων προς τη στήριξης της τοπικής ανταγωνιστικότητας έχει αλλάξει ριζικά τις προτεραιότητες της αστικής πολιτικής, υποσκάπτοντας τον στόχο της ‘δίκαιης πόλης’.
Στο πλαίσιο του μαθήματος αναλύονται τα μορφολογικά χαρακτηριστικά και τα ‘κυρίαρχα’ παραδείγματα διαχείρισης και διακυβέρνησής της ‘παγκόσμιας’ και της ‘ανταγωνιστικής’ πόλης, καθώς και η κριτική που έχει ασκηθεί σε αυτά. Ερευνώνται οι αστικές πολιτικές που προωθούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και η σχετική θέση και η δυνατότητα των Ελληνικών πόλεων να ανταποκριθούν στις νέες χωρικές προκλήσεις. Έννοιες, όπως η ‘αστική διάχυση’ (μορφή), η ‘ανακλιμάκωση’ (διοικητική γεωγραφία), η ‘εταιρικότητα’ (διακυβέρνηση) καθώς και η ‘αστική λιτότητα’, θα συζητηθούν μέσω συγκεκριμένων παραδειγμάτων, εστιάζοντας σταδιακά στην Ελληνική περίπτωση.
ΛιγότεραΣτο μάθημα εξετάζεται η εξελισσόμενη διαδικασία οικονομικής ολοκλήρωσης, οι θεσμοί και οι φορείς της, τόσο στον Ευρωπαϊκό χώρο (ΕΕ), όσο και παγκόσμια. Οι νέες μορφές οικονομικής ολοκλήρωσης, υποστηρίζεται, εμπεδώνονται και συντονίζονται μέσα από συγκεκριμένες αστικές υποδομές και διαδικασίες, ενώ η «παραδειγματική» διακυβερνητική στροφή των πόλεων προς τη στήριξης της τοπικής ανταγωνιστικότητας έχει αλλάξει ριζικά τις προτεραιότητες της αστικής πολιτικής, υποσκάπτοντας τον στόχο της ‘δίκαιης πόλης’.
Στο πλαίσιο του μαθήματος αναλύονται τα μορφολογικά χαρακτηριστικά και τα ‘κυρίαρχα’ παραδείγματα διαχείρισης και διακυβέρνησής της ‘παγκόσμιας’ και της ‘ανταγωνιστικής’ πόλης, καθώς και η κριτική που έχει ασκηθεί σε αυτά. Ερευνώνται οι αστικές πολιτικές που προωθούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και η σχετική θέση και η δυνατότητα των Ελληνικών πόλεων να ανταποκριθούν στις νέες χωρικές προκλήσεις. Έννοιες, όπως η ‘αστική διάχυση’ (μορφή), η ‘ανακλιμάκωση’ (διοικητική γεωγραφία), η
Στο μάθημα εξετάζεται η εξελισσόμενη διαδικασία οικονομικής ολοκλήρωσης, οι θεσμοί και οι φορείς της, τόσο στον Ευρωπαϊκό χώρο (ΕΕ), όσο και παγκόσμια. Οι νέες μορφές οικονομικής ολοκλήρωσης, υποστηρίζεται, εμπεδώνονται και συντονίζονται μέσα από συγκεκριμένες αστικές υποδομές και διαδικασίες, ενώ η «παραδειγματική» διακυβερνητική στροφή των πόλεων προς τη στήριξης της τοπικής ανταγωνιστικότητας έχει αλλάξει ριζικά τις προτεραιότητες της αστικής πολιτικής, υποσκάπτοντας τον στόχο της ‘δίκαιης πόλης’.
Στο πλαίσιο του μαθήματος αναλύονται τα μορφολογικά χαρακτηριστικά και τα ‘κυρίαρχα’ παραδείγματα διαχείρισης και διακυβέρνησής της ‘παγκόσμιας’ και της ‘ανταγωνιστικής’ πόλης, καθώς και η κριτική που έχει ασκηθεί σε αυτά. Ερευνώνται οι αστικές πολιτικές που προωθούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και η σχετική θέση και η δυνατότητα των Ελληνικών πόλεων να ανταποκριθούν στις νέες χωρικές προκλήσεις. Έννοιες, όπως η ‘αστική διάχυση’ (μορφή), η ‘ανακλιμάκωση’ (διοικητική γεωγραφία), η
Περίγραμμα
Διδάσκοντες
Χωριανόπουλος Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής
Περιεχόμενο μαθήματος
1. Αστικοποίηση, βιομηχανική πόλη και χωρικός σχεδιασμός
2. Παγκοσμιοποίηση, παγκόσμιες πόλεις και νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση
3. Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και ανταγωνισμός των τόπων
4. Η συγκρότηση και η εξέλιξη της Ευρωπαϊκής αστικής πολιτικής
5. Η συγκρότηση και η μορφολογική ιδιαιτερότητα της Μεσογειακής πόλης
6. Χωρο-πολιτική ανακλιμάκωση: Τα προγράμματα Καλλικράτης και Κλεισθένης 1
7. Η εξέλιξη της αστικής πολιτικής στην Αθήνα
8. Ανταγωνισμός των τόπων και αστική διάχυση
9. Αστική λιτότητα και διακυβέρνηση: Η περίπτωση της Αθήνας
Μαθησιακοί στόχοι
Το μάθημα "Αστική Ανάπτυξη και Πολιτικές" συγκροτείται από δύο μέρη, το θεωρητικό και το σεμιναριακό.
Το θεωρητικό μέρος στοχεύει στη σε βάθος ανάλυση (με παραδείγματα και εφαρμογές) των κρίσιμων ζητημάτων της σύγχρονης αστικής ανάπτυξης και των σχετικών με αυτή πολιτικών.
Το σεμιναριακό μέρος εστιάζει στην εκπόνηση και παρουσίαση / παράδοση σειράς μικρών ατομικών εργασιών, απτών παραδειγμάτων σύγχρονης αστικής πολιτικής. Στόχος της σεμιναριακής αυτής άσκησης είναι η ενασχόληση των φοιτητών-τριών με συγκεκριμένα παραδείγματα αστικών παρεμβάσεων.
Με το πέρας του μαθήματος οι φοιτητές-τριες θα έχουν εξοικειωθεί ικανά με τα διαδικαστικά προαπαιτούμενα και τον προσανατολισμό των σύγχρονων αστικών πολιτικών, καθώς και με τις βασικές κατευθύνσεις των κειμένων-εκθέσεων που τα συνοδεύουν. Η κριτική διερεύνηση των τάσεων και των προτύπων αστικής παρέμβασης αποτελεί βασική επιδίωξη του μαθήματος.
Μέθοδοι αξιολόγησης
Το μάθημα έχει σεμιναριακό χαρακτήρα και προϋποθέτει την συμμετοχή των φοιτητών-τριών. Καταρχήν θα καλύπτεται η προτεινόμενη βιβλιογραφία, η οποία όμως οποία θα συμπληρώνεται με πρόσθετη βιβλιογραφία που θα αναζητούν οι φοιτητές-τριες στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου και το διαδίκτυο. Η παρουσίαση του θέματος που κάθε ένας/μια έχει αναλάβει να επεξεργαστεί, οφείλει να θέτει ερωτήματα και να προκαλεί συζήτηση και προβληματισμό.
Η αξιολόγηση/βαθμολόγηση γίνεται με βάση:
- Την πληρότητα κάλυψης των θεμάτων που παρουσιάζονται (30%)
- Την τελική εργασία (70%)
Κάθε εργασία συνίσταται στη συγγραφή ενός αυτοτελούς δοκιμίου, ενώ οι φοιτητές-τριες είναι ελεύθεροι να επιλέξουν το θέμα πάνω στο οποίο θα δουλέψουν στο πλαίσιο των ενοτήτων του μαθήματος.
- Το μέγεθός της εργασία δεν θα υπερβαίνει τις 3000 λέξεις (χωρίς πίνακες, βιβλιογραφία κλπ).
-
Οι εργασίες είναι ατομικές και θα παραδίδονται στο τέλος του εξαμήνου μέσω της σελίδας του μαθήματος στο eclass, ενώ θα ελέγχονται από το λογισμικό turnitin
Προτεινόμενα συγγράμματα
Brenner N (2004) New state spaces: Urban governance and the rescaling of statehood. New York: Oxford
University Press.
Pacione, M. (2009) Urban geography: A global perspective. Routledge: New York.
Sassen, S. (2018) Cities in a world economy. London: Sage.
Χωριανόπουλος, Ι. και Παγώνης, Α. (2020) Διαδρομές της Μεσογειακής πόλης: Αστικότητα, σχεδιασμός και διακυβέρνηση. Αθήνα: Κριτική
Χωριανόπουλος Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής
1. Αστικοποίηση, βιομηχανική πόλη και χωρικός σχεδιασμός
2. Παγκοσμιοποίηση, παγκόσμιες πόλεις και νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση
3. Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και ανταγωνισμός των τόπων
4. Η συγκρότηση και η εξέλιξη της Ευρωπαϊκής αστικής πολιτικής
5. Η συγκρότηση και η μορφολογική ιδιαιτερότητα της Μεσογειακής πόλης
6. Χωρο-πολιτική ανακλιμάκωση: Τα προγράμματα Καλλικράτης και Κλεισθένης 1
7. Η εξέλιξη της αστικής πολιτικής στην Αθήνα
8. Ανταγωνισμός των τόπων και αστική διάχυση
9. Αστική λιτότητα και διακυβέρνηση: Η περίπτωση της Αθήνας
Το μάθημα "Αστική Ανάπτυξη και Πολιτικές" συγκροτείται από δύο μέρη, το θεωρητικό και το σεμιναριακό.
Το θεωρητικό μέρος στοχεύει στη σε βάθος ανάλυση (με παραδείγματα και εφαρμογές) των κρίσιμων ζητημάτων της σύγχρονης αστικής ανάπτυξης και των σχετικών με αυτή πολιτικών.
Το σεμιναριακό μέρος εστιάζει στην εκπόνηση και παρουσίαση / παράδοση σειράς μικρών ατομικών εργασιών, απτών παραδειγμάτων σύγχρονης αστικής πολιτικής. Στόχος της σεμιναριακής αυτής άσκησης είναι η ενασχόληση των φοιτητών-τριών με συγκεκριμένα παραδείγματα αστικών παρεμβάσεων.
Με το πέρας του μαθήματος οι φοιτητές-τριες θα έχουν εξοικειωθεί ικανά με τα διαδικαστικά προαπαιτούμενα και τον προσανατολισμό των σύγχρονων αστικών πολιτικών, καθώς και με τις βασικές κατευθύνσεις των κειμένων-εκθέσεων που τα συνοδεύουν. Η κριτική διερεύνηση των τάσεων και των προτύπων αστικής παρέμβασης αποτελεί βασική επιδίωξη του μαθήματος.
Το μάθημα έχει σεμιναριακό χαρακτήρα και προϋποθέτει την συμμετοχή των φοιτητών-τριών. Καταρχήν θα καλύπτεται η προτεινόμενη βιβλιογραφία, η οποία όμως οποία θα συμπληρώνεται με πρόσθετη βιβλιογραφία που θα αναζητούν οι φοιτητές-τριες στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου και το διαδίκτυο. Η παρουσίαση του θέματος που κάθε ένας/μια έχει αναλάβει να επεξεργαστεί, οφείλει να θέτει ερωτήματα και να προκαλεί συζήτηση και προβληματισμό.
Η αξιολόγηση/βαθμολόγηση γίνεται με βάση:
- Την πληρότητα κάλυψης των θεμάτων που παρουσιάζονται (30%)
- Την τελική εργασία (70%)
Κάθε εργασία συνίσταται στη συγγραφή ενός αυτοτελούς δοκιμίου, ενώ οι φοιτητές-τριες είναι ελεύθεροι να επιλέξουν το θέμα πάνω στο οποίο θα δουλέψουν στο πλαίσιο των ενοτήτων του μαθήματος.
- Το μέγεθός της εργασία δεν θα υπερβαίνει τις 3000 λέξεις (χωρίς πίνακες, βιβλιογραφία κλπ).
-
Οι εργασίες είναι ατομικές και θα παραδίδονται στο τέλος του εξαμήνου μέσω της σελίδας του μαθήματος στο eclass, ενώ θα ελέγχονται από το λογισμικό turnitin
Brenner N (2004) New state spaces: Urban governance and the rescaling of statehood. New York: Oxford
University Press.
Pacione, M. (2009) Urban geography: A global perspective. Routledge: New York.
Sassen, S. (2018) Cities in a world economy. London: Sage.
Χωριανόπουλος, Ι. και Παγώνης, Α. (2020) Διαδρομές της Μεσογειακής πόλης: Αστικότητα, σχεδιασμός και διακυβέρνηση. Αθήνα: Κριτική
H ενότητα σκιαγραφεί και παρουσιάζει τη σημασία των πόλεων στο παράδειγμα της εκβιομηχάνισης των χωρών της βόρειας Ευρώπης.
Ήδη από το 18ο αιώνα, οι πρωτοεμφανιζόμενες βιομηχανικές συγκεντρώσεις συνέθεσαν ένα νέο πλέγμα αλληλεξαρτώμενων πόλων χωρικής (οικονομικής και πληθυσμιακής) συγκέντρωσης, το οποίο δημιούργησε σταδιακά το δίκτυο των Ευρωπαϊκών πόλεων που αναγνωρίζουμε σήμερα ως οικονομικά και πολιτικά κυρίαρχο. Στο μάθημα θα εξεταστεί η διαδικασία συγκρότησης της ‘βιομηχανικής πόλης’, καθώς και τα λειτουργικά και κοινωνικά προβλήματα που αυτή παρουσίασε, οδηγώντας στην εμφάνιση των πρώτων σχεδιαστικών παρεμβάσεων και πρωτόλειων αστικών πολιτικών.
Λέξεις κλειδιά: εκβιομηχάνιση, αστικοποίηση, αστική μορφολογία, αστικός σχεδιασμός
Η ενότητα προσεγγίζει και εξετάζει τη συζήτηση για την παγκοσμιοποίηση, ανατρέχοντας στις ιστορικές της διαστάσεις, αλλά και αναζητώντας, παράλληλα, τον εξελισσόμενο ρόλο των πόλεων στις σχετικές οικονομικές και πολιτικές διαδικασίες. Η συζήτηση είναι οργανωμένη σε τρείς υπο-ενότητες, ξεκινώντας από την περίοδο της πρώτης παγκοσμιοποίησης και τον κανόνα του χρυσού (1871-1914)· συνεχίζοντας με τη μεταπολεμική συνθήκη και τη ρύθμιση του Bretton Woods (1945-1971), και καταλήγοντας στη σύγχρονη φάση της νεοφιλελεύθερης αστικής αναδιάρθρωσης.
Η τρέχουσα παγκόσμια οικονομική ολοκλήρωση, υποστηρίζεται, ξεδιπλώνεται, εμπεδώνεται και συντονίζεται μέσα από συγκεκριμένες αστικές διαδικασίες και υποδομές, οι οποίες έχουν αλλάξει τόσο τον οικονομικό προσανατολισμό των αστικών περιοχών, όσο και τις προτεραιότητες της αστικής πολιτικής. Η ενότητα εστιάζει στις εξελίξεις της τελευταίας εικοσαετίας, τις οποίες και προσεγγίζει μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα σχεδιαστικών παρεμβάσεων στις παγκόσμιες πόλεις.
Λέξεις κλειδιά: παγκόσμιες πόλεις, τριτογενοποίηση, αστική επιχειρηματικότητα, αστικός ανταγωνισμός, εξευγενισμός περιοχών
Η ενότητα εξετάζει την πορεία της Ευρωπαϊκής οικονομικής ολοκλήρωσης και συζητά τις αλλαγές που η διαδικασία αυτή επέφερε στον οικονομικό ρόλο και στις πολιτικές προτεραιότητες των αστικών περιοχών.
Ο αναπροσανατολισμός της αστικής πολιτικής στις χώρες μέλη της ΕΕ προς τη στήριξη του στόχου της οικονομικής ανταγωνιστικότητας, υποστηρίζεται, εντείνει τις κοινωνικο-οικονομικές ανισότητες τόσο εντός του αστικού ιστού, όσο και ανάμεσα στις πόλεις της ΕΕ.
Η ενότητα υπογραμμίζει το κομβικό ρόλο των τοπικών αυτοδιοικήσεων στις σύγχρονες συνθήκες αυξημένου χωρικού ανταγωνισμού και εξετάζει τις ιδιαιτερότητες του Ελληνικού τοπικού αυτό-διοικητικού πλαισίου.
Λέξεις κλειδιά: Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, χωροθέτηση επενδύσεων, άνιση ανάπτυξη, βορράς-νότος.
Η ενότητα περιγράφει τις συνθήκες και εξετάζει του λόγους που οδήγησαν στη συγκρότηση της Ευρωπαϊκής αστικής πολιτικής στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Στη συνέχεια, συζητά μέσω παραδειγμάτων την εξέλιξη, τα χαρακτηριστικά και τους στόχους του πλαισίου παρέμβασης της ΕΕ στις αστικές περιοχές. Η εστίαση της συζήτησης σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες (URBAN, Urban Innovative Actions ), και δίκτυα πόλεων (URBACT) έχει ως στόχο να γίνει κατανοητό το αντικείμενο της Ευρωπαϊκής αστικής πολιτικής, αλλά και τα μέσα που αυτό χρησιμοποιεί για την προώθηση των στόχων του. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο οργανωτικό σχήμα και στις διαδικασίες των Ολοκληρωμένων Αστικών Προγραμμάτων, όπως αυτά προωθούνται σήμερα από το ΕΣΠΑ και τα ΠΕΠ.
Λέξεις κλειδιά: Ευρωπαϊκή αστική πολιτική, ολοκληρωμένες παρεμβάσεις, URBAN, ΕΣΠΑ, ΠΕΠ
Η ενότητα συζητά την ιδιαιτερότητα του μεσογειακού αστικού χώρου, εξετάζοντας τις διαδικασίες της συγκρότησης και της κατανομής του οικιστικού χώρου στην Ισπανία την Ελλάδα και την Πορτογαλία.
Οι μεσογειακές πόλεις, υποστηρίζεται, αποτελούν ένα ιδιαίτερο παράδειγμα αστικοποίησης, χωρίς εκβιομηχάνιση. Οι διαδρομές εξάρτησης που εμφανίζουν οι μεσογειακές πόλεις αφορούν τόσο ζητήματα μορφής και λειτουργικότητας, όσο και προτύπου διακυβέρνησης· ιδιαιτερότητες οι οποίες «σημαδεύουν» το χαρακτήρα της συμμετοχής τους στα αστικά προγράμματα της ΕΕ.
Λέξεις κλειδιά: Μεσογειακή πόλη, αστικοποίηση χωρίς εκβιομηχάνιση, κατανομή του οικιστικού χώρου, αυθόρμητη δόμηση, στεγαστικός διαχωρισμός
Η ενότητα αναφέρεται στο πεδίο της αστικής πολιτικής στην Μητροπολιτική Αθήνα και εξετάζει το πώς αυτή διαμορφώνεται στο διάστημα των τελευταίων δεκαετιών. Στο διάστημα αυτό καταγράφονται διεθνώς σημαντικές αλλαγές στο πλαίσιο της αστικής πολιτικής που συνδέονται με τις μεταβολές στην οργάνωση της παγκόσμιας οικονομίας και τις συνθήκες της χωρικής ανάπτυξης οι οποίες βρίσκουν σημαντικές ανταποκρίσεις στο σχεδιασμό της Μητροπολιτικής Αθήνας. Το κεντρικό ερώτημα που διερευνάται είναι πως η αστική πολιτική στην Αθήνα επαναπροσδιορίζεται σε ανταπόκριση προς αυτές τις αναδυόμενες προκλήσεις του και σε ποιο βαθμό εξακολουθεί να προδιαγράφεται από την πορεία της εγχώριας αστικοποίησης. Η ενότητα θα εστιάσει στο ρόλο και στην εξέλιξη του Ρυθμιστικού της Αθήνας, καθώς και στην επίδραση του στόχου της ανταγωνιστικότητας και των Ολυμπιακών Αγώνων στο πλαίσιο της αστικής πολιτικής. Η χρήση παραδειγμάτων (πολιτικών, εγχειρημάτων και συγκεκριμένων χωρικών παρεμβάσεων) συνοδεύει την ανάλυση.
Λέξεις κλειδιά: Μητροπολιτική κλίμακα πολιτικής, ολοκληρωμένες αστικές παρεμβάσεις, Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας, ανταγωνισμός των περιοχών
Η ενότητα εξετάζει τις θεσμικές μεταρρυθμίσεις και τις χωρο-κοινωνικές συνέπειες που σηματοδοτούν και συνοδεύουν τις νέες (ανταγωνιστικές) προτεραιότητες της αστικής πολιτικής και του χωρικού σχεδιασμού στις χώρες της ΕΕ. Το ζητούμενο της στήριξης της τοπικής ανταγωνιστικότητας, υποστηρίζεται, αναζητάτε, καταρχάς, μέσω της θέσπισης νέων βαθμίδων χωρικής διακυβέρνησης προκειμένου να εξυπηρετηθούν αρτιότερα οι νέοι πολιτικοί στόχοι. Τη διαδικασία της «ανακλιμάκωσης» ακολουθεί η παράλληλη ανάδειξη της αναπτυξιακής / επιχειρηματικής διάστασης σε πρωτεύοντα στόχο των τοπικών αυτοδιοικήσεων, αλλάζοντας τόσο το τοπικό πολιτικό πλαίσιο όσο και τους ρυθμιστικούς και αναδιανεμητικούς στόχους της χωρικής πολιτικής.
Το δεύτερο μέρος της ενότητας μεταφέρει τη συζήτηση στην Ελλάδα, εστιάζοντας σταδιακά στην Αθήνα, υπογραμμίζοντας τη σχέση ανάμεσα στις χωρικές πολιτικές στήριξης της ανταγωνιστικότητας και στις σύγχρονες τάσεις αρρύθμιστης εξάπλωσης της πόλης.
Λέξεις κλειδιά: Ανακλιμάκωση, ανταγωνισμός, αστική διάχυση, Αθήνα, Μεσόγεια.
Η ενότητα εξετάζει τις αστικές πολιτικές της λιτότητας στην Ελλάδα, εστιάζοντας στην ανάδυση συνεργατικών μορφών διακυβέρνησης. Συζητά τις βασικές περιόδους λιτότητας που ακολούθησαν την ένταξη στην ΕΕ (1981), και αναδεικνύει τις αλλαγές που επέφερε η λιτότητα στα επίπεδα διοίκησης της χώρας (ανακλιμάκωση), καθώς και στις σχέσεις ‘τοπικού’ – ‘κεντρικού’.
Το μάθημα θα εστιάσει στη μετα-καλλικρατική Αθήνα και στις επιπτώσεις της λιτότητας στην πόλη, τόσο σε κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο, όσο και στο πεδίο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Στην Αθήνα, υποστηρίζεται, μια θεσμικά και δημοσιονομικά εξασθενημένη τοπική αυτοδιοίκηση, προκειμένου να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις που δέχεται η πόλη, άνοιξε τη διαδικασία λήψης των αποφάσεων σε εταιρικούς και κοινωφελείς (φιλανθρωπικούς) οργανισμούς του τριτογενούς τομέα, εμφανίζοντας μια μορφή διακυβέρνησης που χαρακτηρίζεται ως ‘επιλεκτικός πλουραλισμός’ (elite pluralism).
Λέξεις κλειδιά:
Ανακλιμάκωση και λιτότητα, κοινωνική πολιτική, φιλανθρω-καπιταλισμός
