Πληροφορική Κινηματογραφία [open]

Δίνονται παραδείγματα εφαρμογών επεξεργασίας και σύνθεσης ψηφιακών εικόνων για τη δημιουργία ειδικών εφέ στον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Τα οπτικοακουστικά ψηφιακά εφέ έχουν την ιδαιτερότητα να υποστηρίζουν τα εκφραστικά εργαλεία του σκηνοθέτη και ταυτόχρονα να αντιμετωπίζουν την πρόκληση της εφαρμογής καινοτόμων τεχνικών που οφείλουν να εντυπωσιάσουν το θεατή του οπτικοακουστικού έργου.

Η ενότητα εστιάζει στην περιγραφή των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων των τεχνικών λύσεων που υλοποιήθηκαν για τρεις εφαρμογές πολιτιστικού περιεχομένου: 1) μια ατομική πολυμεσική ξενάγηση στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας με αξιοποίηση τεχνικών επαυξημένης πραγματικότητας, 2) μια διαδραστική καλλιτεχνική εγκατάσταση εξωτερικού χώρου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα και 3) δύο στερεοσκοπικές ταινίες με χρήση σύνθεσης 3Δ εικόνας για το Νέο Μουσείο Ακρόπολης. Αναφέρονται συνοπτικά οι σχεδιαστικές λύσεις που δόθηκαν σε επιμέρους προβλήματα υλοποίησης.

Μια ενδιαφέρουσα επέκταση της πληροφορικής κινηματογραφίας είναι η αμφίδρομη κινηματογραφία. Ο πραγματικός χώρος εισβάλλει κυριολεκτικά στη σκηνή και επιζητείται η συμμετοχή του θεατή στη δράση. Νέες στρατηγικές σκηνοθεσίας, όπως η στρατηγική αντιπαράθεσης και η στρατηγική εμβύθισης, αναλύονται με συγκεκριμένα παραδείγματα έργων, τα οποία κατατάσσονται σε έναν πίνακα ταξινόμησης βάση τεχνικών και ανθρωπολογικών κριτηρίων.

Η ενότητα αναφέρεται στις σκηνοθετικές στρατηγικές μη αμφίδρομης πληροφορικής κινηματογραφίας και τις συσχετίζει με τις κινηματογραφικές σκηνοθετικές στρατηγικές. Η προσέγγιση αυτή στηρίζεται στις ιδιότητες του ψηφιακού πεδίου και προτείνει μια συστηματοποίηση των στρατηγικών σκηνοθεσίας στην πληροφορική κινηματογραφία με κριτήρια τεχνικά και ανθρωπολογικά. Η ποικιλία μεθόδων παρουσίασης που εμφανίστηκαν στην Ιστορία της πληροφορικής κινηματογραφίας οφείλεται στα χαρακτηριστικά του «ψηφιακού πεδίου». Το ψηφιακό πεδίο διακρίνεται σε πεδίο δεδομένων και πεδίο απεικόνισης και περιγράφεται ως συνθετικό, πληροφορικό, μεταβλητό και συμβολικό {εννοιολογικό). Διαφορετικές στρατηγικές σκηνοθεσίας προκύπτουν από διαφορετικούς συνδυασμούς των τεσσάρων αυτών ιδιοτήτων.

Οι σχέσεις του πεδίου απεικόνισης και του πεδίου δεδομένων αποτελούν το θέμα της ενότητας αυτής. Μελετούμε αρχικά το ζήτημα του χωρο-χρόνου και πως γίνεται αντιληπτός στην πληροφορική κινηματογραφία. Οι έννοιες της αντιπροσώπευσης στην κίνηση και της κατασκευής της οπτικής γωνίας συσχετίζονται με τις δυνατότητες άσκησης της δημιουργικής πράξης από τον δημιουργό της συνθετικής εικόνας.

Στην ενότητα αυτή μελετάται η έννοια του χώρου στην πληροφορική κινηματογραφία.
Διακρίνουμε τέσσερες σταθερές ιδιότητες του ψηφιακού χώρου μέσα από το πανόραμα των σκηνοθετικών τεχνασμάτων που εφαρμόστηκαν στη διάρκεια της σύντομης ιστορίας της πληροφορικής κινηματογραφίας. Αναλύουμε αρχικά την έννοια του συνθετικού χώρου και στη συνέχεια μελετάμε τον πληροφορικό χώρο, τον μεταβαλλόμενο χώρο και το συμβολικό χώρο τεκμηριώνοντας με παραδείγματα ταινιών τις προαναφερόμενες ιδιότητες.

Η παράλληλη μελέτη της εξέλιξης των τεχνολογικών εργαλείων και των αισθητικών τάσεων στην πληροφορική κινηματογραφία επιτρέπει τη διαπίστωση των τεχνικών θεμελίων της παραστατικότητας στην τέχνη και καταδεικνύει τις κοινές ρίζες του αφηρημένου και του παραστατικού. Η πληροφορική κινηματογραφία αποτελεί εξέχον πεδίο εφαρμογής της θεωρίας του Αντρέ Λερουά-Γκουράν για τη γλώσσα των μορφών, όπως αυτή παρουσιάζεται στο θεμελιώδες πόνημά του «Το έργο και η ομιλία του ανθρώπου». Η ανάλυση των τεχνικών υλοποίησης συνθετικών ταινιών μικρού μήκους που βρίσκονται στο μεταίχμιο των δύο προαναφερόμενων αισθητικών τάσεων καταδεικνύει την κοινή ανθρωπολογική βάση που υποστηρίζει την αισθητική απόλαυση από τη θέαση των ταινιών αυτών.

Αναφέρονται συνοπτικά οι τεχνολογικές εξελίξεις από το 1960 ως σήμερα, οι οποίες επέτρεψαν τη σταδιακή κατάκτηση της ρεαλιστικής απεικόνισης ψηφιακών κόσμων και στη συνέχεια την απόδοση της ανθρώπινης κίνησης και ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της ανθρώπινης κατατομής (ομιλία, κίνηση, μαλλιά, κλπ).

Στην πρώτη ενότητα, περιγράφεται η τεχνική της σύνθεσης εικόνας με Η/Υ, οι μέθοδοι κατασκευής του σκηνικού χώρου στην πληροφορική κινηματογραφία και οι μέθοδοι κατασκευής του σκηνικού χρόνου. Παίρνοντας την εργαλειοθήκη της πληροφορικής κινηματογραφίας ως σημείο εκκίνησης, δίνουμε βάρος στη σχέση που διατηρεί μαζί της ο πληροφορικός κινηματογραφιστής.