Στέλιος Κατσανεβάκης

Εφαρμοσμένη θαλάσσια οικολογία, θαλάσσια βιοποικιλότητα και θαλάσσια διατήρηση

Διαθέσιμα θέματα πτυχιακών εργασιών:

 

1. Καταγραφή βενθικής ποικιλότητας σε βραχώδεις υφάλους της ανώτερης υποπαραλιακής ζώνης και εκτίμηση οικολογικής κατάστασης (συνεπίβλεψη: Μαρία Σίνη)

Αντικείμενο: Οι βενθικές βιοκοινότητες σκληρού υποστρώματος της ανώτερης υποπαραλλιακής ζώνης αποτελούν ένα από τα πιο παραγωγικά οικοσυστήματα της Μεσογείου και συμπεριλαμβάνονται στον τύπο οικοτόπου 1170 – Ύφαλοι, 92/43 ΕΟΚ βάσει της Οδηγίας 92/43 ΕΟΚ του Δικτύου NATURA 2000. Συνεισφέρουν στη βιοποικιλότητα και δομική πολυπλοκότητα του υποθαλάσσιου τοπίου, και παρέχουν ενδιαιτήματα αναπαραγωγής και ανάπτυξης για πολλά εμπορικά και προστατευόμενα είδη. Ωστόσο, λόγω της κατανομής τους σε ρηχά νερά, οι βιοκοινότητες αυτές είναι άμεσοι αποδέκτες πολλαπλών ανρθωπογενών πιέσεων. Κατά τη διάρκεια  της εργασίας, θα γίνει καταγραφή της βιοποικιλότητας των βενθικών κοινοτήτων της ανώτερης υποπαραλλιακής ζώνης με χρήση φωτογραφικών δειγμάτων, και θα γίνει αξιολόγηση της οικολογικής τους κατάστασης.

Προδιαγραφές

Η εργασία θα βασιστεί εξ’ ολοκλήρου σε εργαστηριακή δουλειά, και συγκεκριμένα στην ανάλυση βενθικών φωτογραφικών δειγμάτων με τη χρήση του λογισμικού ανάλυσης φωτογραφιών photoQuad (http://www.mar.aegean.gr/sonarlab/photoquad/)

Ενδεικτική διάρκεια εργαστηριακής εργασίας: 3-6 μήνες ανάλογα τον αριθμό των δειγμάτων που θα αναλάβει κάποιος, και την εμπειρία αναγνώρισης οργανισμών.

Ενδεικτική διάρκεια στατιστικής επεξεργασίας / γραψίματος: 1-2 μήνες

Δυνατότητα συμμετοχής σε δημοσίευση των αποτελεσμάτων: ανάλογα με την ποιότητα της εργασίας που θα παρουσιαστεί.

Προαπαιτούμενα: Επιτυχής ολοκλήρωση μαθημάτων 'Θαλάσσιας Οικολογίας' και ΄Θαλάσσιας Βιοποικιλότητας', σχετική εμπειρία αναγνώρισης βασικών μακροβενθικών ομάδων χλωρίδας και πανίδας.

Επιθυμητά προσόντα: γνώση αγγλικής γλώσσας, βασική γνώση στατιστικής (excel, SPSS, PRIMER), ιδιόκτητος ηλεκτρονικός υπολογιστής.

Ενδεικτική βιβλιογραφία

  1. Orfanidis S, Panayotidis P, Stamatis N (2001) Ecological evaluation of transitional and coastal waters: a marine benthic macrophytes-based model. Medit Mar Sci 2: 45–65.
  2. Orfanidis S, Panayotidis P, Stamatis N (2003) An insight to the ecological evaluation index (EEI). Ecol Indic 3: 27–33.
  3. Trygonis V, Sini M (2012)  photoQuad: a dedicated seabed image processing software, and a comparative error analysis of four photoquadrat methods. J. Exp. Mar. Biol. Ecol., 424-425:  99-108.

 

2. Οικονομική αποτίμηση ξενικών ειδών στα χωρικά ύδατα του Αιγαίου και καταγραφή των στάσεων και απόψεων για την εισαγωγή τους (συνεπίβλεψη: Βαλεντίνη Σταματιάδου)

Αντικείμενο: Η κλιματική αλλαγή τα τελευταία χρόνια έχει ως αποτέλεσμα ξενικά είδη να εισέρχονται και εγκαθίστανται στα χωρικά ύδατα του Αιγαίου επιφέροντας σημαντικές αλλαγές στα οικοσυστήματα. Η είσοδος τους στα οικοσυστήματα έχουν θετικές και αρνητικές επιπτώσεις στην λειτουργία των οικοσυστημάτων και στις θαλάσσιες οικοσυστημικές υπηρεσίες. Για παράδειγμα ορισμένα ξενικά είδη είναι πόλος έλξης για τον καταδυτικό τουρισμό ενώ ταυτόχρονα διαταράσσουν το τροφικό πλέγμα και έχουν συνέπειες σε δραστηριότητες όπως η αλιεία. Η αποτίμηση αυτών των επιπτώσεων σε οικονομικούς όρους είναι ένα σημαντικό εργαλείο για την δημιουργία σχεδίων διαχείρισης και χάραξης πολιτικής. Στα πλαίσια αυτής της εργασίας θα γίνει μια βιβλιογραφική ανασκόπηση των μελετών που έχουν αποτιμήσει τα ξενικά είδη και θα πραγματοποιηθεί μια μελέτη πεδίου (ερωτηματολόγια/συνεντεύξεις) για την αποτίμηση της παρουσίας των ξενικών ειδών στο Αιγαίο Πέλαγος.

Προδιαγραφές

Η εργασία θα αποτελείται από δύο σκέλη, την βιβλιογραφική ανασκόπηση για την αποτίμηση με οικονομικούς όρους των ξενικών ειδών και τη μελέτη πεδίου για τη συλλογή δεδομένων ώστε να αποτιμηθεί η εγκατάσταση ειδών στο Αιγαίο Πέλαγος.

Ενδεικτική διάρκεια ανασκόπησης (review): 2-3 μήνες ανάλογα με τον αριθμό των εργασιών που θα προκύψουν.

Ενδεικτική διάρκεια μελέτης πεδίου: 3-4 μήνες για τη δημιουργία και συλλογή δεδομένων με ερωτηματολόγιο

Ενδεικτική διάρκεια αναλύσεων και συγγραφής εργασίας:1-2 μήνες

Δυνατότητα συμμετοχής σε δημοσίευση των αποτελεσμάτων: ανάλογα με την ποιότητα της εργασίας που θα παρουσιαστεί.

Προαπαιτούμενα: Επιτυχής ολοκλήρωση μαθημάτων 'Θαλάσσια Οικολογία', 'Θαλάσσια Βιοποικιλότητα', ‘Στατιστική’, πολύ καλή χρήση Excel.

Επιθυμητά προσόντα: γνώση αγγλικής γλώσσας, ιδιόκτητος ηλεκτρονικός υπολογιστής, προηγούμενη εμπειρία με ερωτηματολόγια.

Ενδεικτική βιβλιογραφία

  1. García-Llorente, M., Martín-López, B., González, J. A., Alcorlo, P. & Montes, C. Social perceptions of the impacts and benefits of invasive alien species: Implications for management. Biological Conservation 141, 2969–2983 (2008).
  2. Mwebaze, P., MacLeod, A., Tomlinson, D., Barois, H. & Rijpma, J. Economic valuation of the influence of invasive alien species on the economy of the Seychelles islands. Ecological Economics 69, 2614–2623 (2010).
  3. Schuhmann, P. W. et al. Visitors’ willingness to pay marine conservation fees in Barbados. Tourism Management 71, 315–326 (2019).

 

 

 

Πτυχιακές σε εξέλιξη

-Συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση των σωρευτικών επιπτώσεων πολλαπλών ανθρωπογενών πιέσεων σε υπό απειλή είδη της Κόκκινης Λίστας της IUCN. (Συνεπίβλεψη: Θανάσης Νικολάου) (σε εξέλιξη: Βίκυ Δουλουγέρη)

-Πρότυπα στρατολόγησης και χωρικής κατανομής ασπόνδυλων βενθικών οργανισμών σε συλλέκτες προνυμφών (σε εξέλιξη: Αλέξανδρος Παπαδημητρίου)

-Καταγραφή των περιστατικών τυχαίας παγίδευσης θαλασσοπουλιών σε αλιευτικά εργαλεία στον Κόλπο Καλλονής και συνεισφορά στη μείωση της απειλής  (συνεργασία με Ορνιθολογική Εταιρία) (σε εξέλιξη: Ιωάννης Κουτσούπης)

-Συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση των επιδράσεων της κλιματικής αλλαγής στα αυτόχθονα θαλάσσια είδη της Μεσογείου (συνεπίβλεψη: Μαρία Ζώτου) (σε εξέλιξη: Διονυσία Ζερβού)

-Καταγραφή βενθικής ποικιλότητας σε βραχώδεις υφάλους της ανώτερης υποπαραλιακής ζώνης και εκτίμηση οικολογικής κατάστασης (σε εξέλιξη: Οδυσσέας Κοκκίνης)

-Ανασκόπηση της πρόσφατης βιβλιογραφίας πάνω στις τροφικές προτιμήσεις των ειδών της αυτόχθονης και αλλόχθονης ιχθυοπανίδας του Αιγαίου Πελάγους και της Ανατολικής Μεσογείου (συνεπίβλεψη: Αθανάσιος Ευαγγελόπουλος) (σε εξέλιξη: Ιβέτ Πετκόβα)

-Παγκόσμια συστηματική ανασκόπηση για την εκτίμηση του λόγου ξενικών προς αυτόχθονα είδη και τη συσχέτισή του με γεωγραφικές και οικολογικές μεταβλητές (σε εξέλιξη: Αλεξάνδρα Χατζημπαλόγλου)

-Εκτίμηση της αφθονίας και σύνθεσης των ιχθυοκοινωνιών των ρηχών βραχωδών περιοχών εντός και εκτός προτεινόμενης θαλάσσιας προστατευόμενης περιοχής (σε εξέλιξη: Αφροδίτη Εξαρχουλέα)

 

 

Πτυχιακές που έχουν ολοκληρωθεί

-Πρότυπα στρατολόγησης και χωρικής κατανομής ασπονδύλων βενθικών οργανισμών σε συλλέκτες προνυμφών στο Βόρειο Αιγαίο: περίπτωση Θερμαϊκού, Χαλκιδικής, Λήμνου (συνεπίβλεψη: Μιχάλης Ραγκούσης) (Αγγελική Μποσμαλή)

-Παρακολούθηση της παρουσίας μεδουσών στις ελληνικες θάλασσες: συλλογή δεδομένων μέσω της επιστήμης των πολιτών για τη δημιουργία ενός περιεκτικού συνόλου δεδομένων (συνεπίβλεψη: Μαίρη Ζώτου) (Θωμάς Σιμιτζής)

-Αξιολόγηση πληθυσμού πίννας στον κόλπο της Καλλονής (συνεπίβλεψη: Βαγγέλης Παπαδημητρίου) (Κιουράνη Έλλη)

-Εκτίμηση σφαλμάτων κατά την επιτόπια οπτική καταγραφή μήκους ψαριών (συνεπίβλεψη: Μαρία Σίνη) (Ιωάννης Χατζηπολυχρόνης)

-Κατανομή καρχαριών στο Αιγαίο (Ρωξάνη Νασάν Αγά Σπυριδοπούλου)

-Γνώσεις, απόψεις και αντιλήψεις σχετικά με την εξάπλωση ξενικών θαλάσσιων ειδών σε διαφορετικές περιοχές του Αιγαίου (συνεπίβλεψη: Μαρία Σίνη) (Μάρθα Συρρή)

-Κύκλος αναπαραγωγής της γοργονίας (Οκτωκοράλλια, Ανθόζωα) Eunicella cavolini (Koch, 1877) (συνεπίβλεψη: Μαρία Σίνη) (Αριάδνη Βαρθολομαίου)

-Διατροφικές προτιμήσεις αυτόχθονων και αλλόχθονων βοσκητών (συνεπίβλεψη: Κώστας Τσιριντάνης) (Βαγγέλης Παπαδημητρίου)

-Καταγραφή βενθικής ποικιλότητας σε βραχώδεις υφάλους της ανώτερης υποπαραλιακής ζώνης και εκτίμηση οικολογικής κατάστασης (συνεπίβλεψη: Μαρία Σίνη) (Ιωάννα Ξυνογαλά)

-Ανάλυση της εξέλιξης της παγκόσμιας παρακολούθησης ξενικών ειδών από ανάλυση σχετικών δημοσιεύσεων την περίοδο 2012-2019 (Γιολάντα Στράγγα)

-Επίδραση αυτόχθονων και αλλόχθονων βοσκητών στην εισβολικότητα του χλωροφύκους Caulerpa cylindracea (συνεπίβλεψη: Κώστας Τσιριντάνης) (Μάνος Ανδριώτης)

- Εκτίμηση της παρουσίας κητωδών στην περιοχή της Λέσβου με χρήση σταθερού υδροφώνου (συνεπίβλεψη: Βασίλης Τρυγόνης) (Κωσταντίνος Κυριακού)

- Εκτίμησης της αφθονίας ψαριών και αχινών σε τρεις βραχώδεις περιοχές της ρηχής υποπαραλιακής ζώνης της Λέσβου (Οδυσσέας Δούμας)

- Πρότυπα υποβρύχιου περιβαλλοντικού θορύβου στο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου κατά την καλοκαιρινή/τουριστική περίοδο (συνεπίβλεψη: Βασίλης Τρυγόνης) (Γεώργιος Σωτηράκος)

- Καταγραφή της εξάπλωσης προστατευόμενων ειδών στο Αιγαίο αντλώντας πληροφορία από μη επιστήμονες με χρήση ερωτηματολογίων και κοινωνικών δικτύων (συνεπίβλεψη: Μαρία Σίνη) (Μαρία Ζώτου)

- Εφαρμογή του δείκτη CIMPAL για την εκτίμηση των σωρευτικών επιπτώσεων των ξενικών ειδών στους θαλάσσιους οικοτόπους σε όλες τις περιοχές NATURA-2000 της Ελλάδας (Ευάγγελος Μπολτσής)

- Κατάταξη των εισβολικών ξενικών ειδών της Μεσογείου σε σχέση με τις περιβαλλοντικές και κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις τους (Χριστίνα Μαραμπούτη)

- Καταγραφή της παρουσίας προστατευόμενων και ξενικών ειδών σε βραχώδεις περιοχές της ρηχής υποπαραλιακής ζώνης της Κρήτης (Κωνσταντίνα Βουγιούκαλου)

- Χρήση ενδοεδαφικών παγίδων για τη δειγματοληψία βενθικών αρθρόποδων στο μαλακό υπόστρωμα (Παύλος Γκραντούνης - Μιχάλης Δαδαλιάρης)

- Χωρική κατανομή, αφθονία και χρήση ενδιαιτήματος του ενδημικού δίθυρου της Μεσογείου Pinna nobilis στον κόλπο της Γέρας: σύγκριση προσεγγίσεων βάσει σχεδιασμού και βάσει μοντελοποίησης (Αλέξανδρος Τσατίρης - Βασίλης Παπαδόπουλος)

- Αξιολόγηση των επιπτώσεων των θαλάσσιων εισβολικών ξενικών ειδών των Ευρωπαϊκών θαλασσών (Αναστάσιος Στύλος)