Παρουσίαση/Προβολή

(ΔΥΕ-31) -  ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΑΝΗΣ

Περιγραφή Μαθήματος

Το μάθημα προσφέρει μία ολιστική προσέγγιση στην κατανόηση και κριτική ανάλυση της σύγχρονης τουρκικής εξωτερικής πολιτικής τόσο ως προς την εξωτερική (π.χ. γεωπολιτική) όσο και ως προς την εσωτερική της (π.χ. ιδεολογική, θεσμική) διάσταση, διερευνώντας ταυτόχρονα το ιστορικό και θεσμικό πλαίσιο, μέσα στα οποία αναπτύσσονται και υλοποιούνται οι βασικοί της άξονες.

Επιπρόσθετα, στόχος τους μαθήματος είναι να γίνει εναργέστερη μέσα από μία συγκριτική παρουσίαση των αποφάσεων επί του πεδίου, καθώς και των αποτελεσμάτων τους, η αλληλεπίδραση της σύγχρονης τουρκικής εξωτερικής πολιτικής με παγκόσμιους, τοπικούς και εσωτερικούς δρώντες. Με αυτό τον τρόπο, οι φοιτητές θα μπορέσουν να προσεγγίσουν με μεγαλύτερη ευκολία και να κατανοήσουν τόσο τα συνεκτικά στοιχεία της σύγχρονης τουρκικής εξωτερικής πολιτικής όσο και τις αντινομίες της. 

Ειδικότερα, θα ρίξουμε φως στο σύστημα λήψης αποφάσεων της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής και πως συνδέεται με επίσημους (π.χ. ρόλος Προέδρου, Πρωθυπουργού και Κοινοβουλίου) και ανεπίσημους (π.χ. στρατός, Γκιουλενιστές) θεσμούς παραγωγής εξουσίας, καθώς και με την τουρκική κοινή γνώμη.

Επιπλέον, θα συζητηθεί η γεωπολιτική θέση της Τουρκίας την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, καθώς και η σταδιακή της προσαρμογή ως μεσαίας δύναμης σε μία μεταψυχροπολεμική τάξη. Η εξέλιξη των σχέσεων Τουρκίας-ΗΠΑ και Τουρκίας-Ρωσίας αποτελούν δύο από τις σημαντικότερες περιπτώσεις μελέτης των συνεχειών και ασυνεχειών/αλλαγών της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής στην νέα μεταψυχροπολεμική τάξη.

Επιπρόσθετα, θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν οι σύνθετες και γοργά μεταβαλλόμενες σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ και Τουρκίας-ΝΑΤΟ υπό το πρίσμα της μετεξέλιξης και ενίσχυσης τους ρόλου αυτών των διεθνών οργανισμών κατά τις πρώτες δεκαετίες του μεταψυχροπολεμικού κόσμου.

Οι σχέσεις Τουρκίας με κρατικούς (π.χ. Ιράκ, Συρία, Ιράν, Ισραήλ, Αίγυπτο και Σαουδική Αραβία) και μη-κρατικούς δρώντες (π.χ. Κούρδοι) της Μέσης Ανατολής αποτελούν ακόμα ένα πεδίο έντονης τουρκικής δραστηριότητας και αλληλεπίδρασης κυρίως που άπτονται της εθνικής της ασφάλειας, αλλά και των ιδεολογικοπολιτικών αντιλήψεων αυτών που λαμβάνουν αποφάσεις εξωτερικής πολιτικής στην χώρα, ιδίως μάλιστα μετά την ανάδειξη του πολιτικού Ισλάμ σε κυρίαρχη πολιτική δύναμη στην Τουρκία.

Οι δυναμικά εξελισσόμενες σχέσεις με τα Βαλκάνια και την Ελλάδα (Αιγαίο, Κυπριακό) είναι ένα ακόμα πλαίσιο αναφοράς για την σύγχρονη τουρκική εξωτερική πολιτική. Θα παρουσιαστεί διεξοδικά πως οι διμερείς ελληνοτουρκικές σχέσεις πέρασαν από διάφορες φάσεις σύγκρουσης και entente σ’ ένα γοργά μεταβαλλόμενο παγκόσμιο και περιφερειακό περιβάλλον. Τέλος, οι σχέσεις της με τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία θ ’απασχολήσουν τις διαλέξεις, γιατί αποτελούν δύο βασικές περιπτώσεις μελέτης που αναδεικνύουν την ενεργειακή (π.χ. σχέσεις με Αζερμπαϊτζάν και Γεωργία) και την ιστορική διάσταση (π.χ. σχέσεις με Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία) της εξωτερικής της πολιτικής.  

Η μεθοδολογία της διδασκαλίας είναι φοιτητοκεντρική, γι’ αυτό το λόγο προωθείται τόσο η ενεργητική συμμετοχή των φοιτητών/τριών κατά τη διάρκεια των διαλέξεων όσο και η ανάπτυξη της κριτικής τους σκέψης και ανάλυσης μέσα από τη δυνατότητα να αναλάβουν εργασίες/παρουσιάσεις υπό την καθοδήγηση του διδάσκοντος.

Ημερομηνία δημιουργίας

Σάββατο 8 Μαρτίου 2025