Εισαγωγή στην Ιστορία [open] (I-200)
Haris Exertzoglou
Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές/τριες στην Ιστορία παρουσιάζοντας το ζητήματα με τα οποία συνδέεται η ιστορική έρευνα, τη θέση της Ιστορίας στις κοινωνικές επιστήμες. αλλά και τους τρόπους οργάνωσης της ιστορικής σκέψης σε σχέση με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Το μάθημα χωρίζεται σε τρεις ενότητες. Στην πρώτη εξετάζονται θεματικές όπως η Ιστορία και παρελθόν, μνήμη και ιστορία, χρόνος και ιστορικότητα. Παρουσιάζεται επίσης η εξέλιξη της ιστοριογραφίας από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα τόσο μέσα από τις βασικές ιστορικές σχολές όσο και μέσα από τις περιοχές ιστορικής έρευνας. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί μια εισαγωγή στο πεδίο της ιστορικής έρευνας παρουσιάζοντας τους τρόπους με τους οποίους δουλεύουν οι ιστορικοί καθώς το υλικό με το οποίο εργάζονται. Η τρίτη ενότητα επιχειρεί να εισάγει τους φοιτητές/τριες σε επιστημολογικά και μεθοδολογικά ζητήματα που αφορούν την ιστορία, όπως, η σχέση ιστορίας και κοινωνικών επιστημών, οι διαφορετικοί τρόποι ιστορικής ερμηνείας, το ζήτημα της αντικειμενικότητας και η ματιά του ιστορικού, το γεγονός ως επιστημολογικό ζήτημα.
Λιγότερα
Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές/τριες στην Ιστορία παρουσιάζοντας το ζητήματα με τα οποία συνδέεται η ιστορική έρευνα, τη θέση της Ιστορίας στις κοινωνικές επιστήμες. αλλά και τους τρόπους οργάνωσης της ιστορικής σκέψης σε σχέση με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Το μάθημα χωρίζεται σε τρεις ενότητες. Στην πρώτη εξετάζονται θεματικές όπως η Ιστορία και παρελθόν, μνήμη και ιστορία, χρόνος και ιστορικότητα. Παρουσιάζεται επίσης η εξέλιξη της ιστοριογραφίας από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα τόσο μέσα από τις βασικές ιστορικές σχολές όσο και μέσα από τις περιοχές ιστορικής έρευνας. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί μια εισαγωγή στο πεδίο της ιστορικής έρευνας παρουσιάζοντας τους τρόπους με τους οποίους δουλεύουν οι ιστορικοί καθώς το υλικό με το οποίο εργάζονται. Η τρίτη ενότητα επιχειρεί να εισάγει τους φοιτητές/τριες σε επιστημολογικά και μεθοδολογικά ζητήματα που αφορούν την ιστορία, όπως, η σχέση ιστορίας και κοινωνικών επιστημών, οι διαφορετικοί τρόποι ιστορικής ερμηνείας, το ζήτημα της αν
Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές/τριες στην Ιστορία παρουσιάζοντας το ζητήματα με τα οποία συνδέεται η ιστορική έρευνα, τη θέση της Ιστορίας στις κοινωνικές επιστήμες. αλλά και τους τρόπους οργάνωσης της ιστορικής σκέψης σε σχέση με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Το μάθημα χωρίζεται σε τρεις ενότητες. Στην πρώτη εξετάζονται θεματικές όπως η Ιστορία και παρελθόν, μνήμη και ιστορία, χρόνος και ιστορικότητα. Παρουσιάζεται επίσης η εξέλιξη της ιστοριογραφίας από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα τόσο μέσα από τις βασικές ιστορικές σχολές όσο και μέσα από τις περιοχές ιστορικής έρευνας. Η δεύτερη ενότητα αποτελεί μια εισαγωγή στο πεδίο της ιστορικής έρευνας παρουσιάζοντας τους τρόπους με τους οποίους δουλεύουν οι ιστορικοί καθώς το υλικό με το οποίο εργάζονται. Η τρίτη ενότητα επιχειρεί να εισάγει τους φοιτητές/τριες σε επιστημολογικά και μεθοδολογικά ζητήματα που αφορούν την ιστορία, όπως, η σχέση ιστορίας και κοινωνικών επιστημών, οι διαφορετικοί τρόποι ιστορικής ερμηνείας, το ζήτημα της αν
Περίγραμμα
Διδάσκοντες
Χαρίλαος Εξερτζόγλου
Kαθηγητής
Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας
Web: http://www.sa.aegean.gr/iridion/html/staff_biogr.php?id=2
Μαθησιακοί στόχοι
Το μάθημα αποσκοπεί στο να φέρει τους φοιτητές/τριες σε μια πρώτη επαφή με την ιστορική σκέψη. Καθώς η ιστορική σκέψη καλλιεργείται και δεν είναι φυσική, όπως και καμία άλλη μορφή σκέψης, προσφέρει σημαντικές νοητικές δεξιότητες στους κοινωνικές επιστήμονες που οφείλουν να κατανοούν τα ζητήματα που τους απασχολούν στην ιστορικότητά τους. Με δεδομένο τον εντελώς ανεπαρκή τρόπο διδασκαλίας της ιστορίας στις προηγούμενες βαθμίδες της εκπαίδευσης οι φοιτητές/τριες έχουν μια εντελώς στρεβλή εικόνα για την ιστορία ενώ αγνοούν παντελώς τη διάσταση της ιστορικής σκέψης. Η γνωριμία με την Ιστορία και με τις δεξιότητες που απαιτούνται για την
ιστορική έρευνα αποτελεί βασικό στόχο του μαθήματος. Επιπλέον, οι φοιτητές/τριες θα εξοικειωθούν με ένα γνωστικό πεδίο που αναδεικνύει την πολυπλοκότητα ως γνωστική προϋπόθεση και δεν περιορίζεται σε προκαθορισμένες, στατικές γνώσεις.
Βιβλιογραφία
- Bloch Marc, 1994. Απολογία για την Ιστορία, Αθήνα,Εναλλακτικές Εκδόσεις.
- Burke Peter, 2003. Αυτοψία. Η Χρήση των Εικόνων ως Ιστορική Μαρτυρία, Αθήνα, Μεταίχμιο.
- Burke Peter, 2002. Ιστορία και Κοινωνική Θεωρία, Αθήνα, Νήσος.
- Burke Peter, 2009. Τι Είναι Πολιτισμική Ιστορία, Μεταίχμιο.
- Cannadine David, 2007. Τι είναι η Ιστορία Σήμερα; Αθήνα: Νήσος.
- Carr Edward, 1978. Τι είναι Ιστορία, Αθήνα, Γκοβόστης.
- Francois Dosse, 1993. Ιστορία σε ψίχουλα. Από τα Annales στη Νέα Ιστορία, Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
- Δημητρίου –Κοτσώνη Σίβυλα, Δημητρίου Σωτήρης, 1996. Ανθρωπολογία και Ιστορία, Αθήνα, Καστανιώτης.
- Ιγκερς Γκέοργκ, 1999. Η Ιστοριογραφία στον 20ο αιώνα, Αθήνα, Νεφέλη.
- Jenkins Keith, 2004. Επαναθεώρηση της Ιστορίας, Αθήνα: Παπαζήσης.
- Λε Γκοφ Ζακ, 1998. Ιστορία και Μνήμη, Αθήνα: Νεφέλη.
- Λιάκος Αντώνης, 2007. Πώς το Παρελθόν Γίνεται Ιστορία; Αθήνα: Πόλις.
- Noiriel Gerard, 2005. Τι Είναι η Σύγχρονη Ιστορία; Αθήνα: Gutenberg.
Χαρίλαος Εξερτζόγλου
Kαθηγητής
Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας
Web: http://www.sa.aegean.gr/iridion/html/staff_biogr.php?id=2
Το μάθημα αποσκοπεί στο να φέρει τους φοιτητές/τριες σε μια πρώτη επαφή με την ιστορική σκέψη. Καθώς η ιστορική σκέψη καλλιεργείται και δεν είναι φυσική, όπως και καμία άλλη μορφή σκέψης, προσφέρει σημαντικές νοητικές δεξιότητες στους κοινωνικές επιστήμονες που οφείλουν να κατανοούν τα ζητήματα που τους απασχολούν στην ιστορικότητά τους. Με δεδομένο τον εντελώς ανεπαρκή τρόπο διδασκαλίας της ιστορίας στις προηγούμενες βαθμίδες της εκπαίδευσης οι φοιτητές/τριες έχουν μια εντελώς στρεβλή εικόνα για την ιστορία ενώ αγνοούν παντελώς τη διάσταση της ιστορικής σκέψης. Η γνωριμία με την Ιστορία και με τις δεξιότητες που απαιτούνται για την
ιστορική έρευνα αποτελεί βασικό στόχο του μαθήματος. Επιπλέον, οι φοιτητές/τριες θα εξοικειωθούν με ένα γνωστικό πεδίο που αναδεικνύει την πολυπλοκότητα ως γνωστική προϋπόθεση και δεν περιορίζεται σε προκαθορισμένες, στατικές γνώσεις.
- Bloch Marc, 1994. Απολογία για την Ιστορία, Αθήνα,Εναλλακτικές Εκδόσεις.
- Burke Peter, 2003. Αυτοψία. Η Χρήση των Εικόνων ως Ιστορική Μαρτυρία, Αθήνα, Μεταίχμιο.
- Burke Peter, 2002. Ιστορία και Κοινωνική Θεωρία, Αθήνα, Νήσος.
- Burke Peter, 2009. Τι Είναι Πολιτισμική Ιστορία, Μεταίχμιο.
- Cannadine David, 2007. Τι είναι η Ιστορία Σήμερα; Αθήνα: Νήσος.
- Carr Edward, 1978. Τι είναι Ιστορία, Αθήνα, Γκοβόστης.
- Francois Dosse, 1993. Ιστορία σε ψίχουλα. Από τα Annales στη Νέα Ιστορία, Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
- Δημητρίου –Κοτσώνη Σίβυλα, Δημητρίου Σωτήρης, 1996. Ανθρωπολογία και Ιστορία, Αθήνα, Καστανιώτης.
- Ιγκερς Γκέοργκ, 1999. Η Ιστοριογραφία στον 20ο αιώνα, Αθήνα, Νεφέλη.
- Jenkins Keith, 2004. Επαναθεώρηση της Ιστορίας, Αθήνα: Παπαζήσης.
- Λε Γκοφ Ζακ, 1998. Ιστορία και Μνήμη, Αθήνα: Νεφέλη.
- Λιάκος Αντώνης, 2007. Πώς το Παρελθόν Γίνεται Ιστορία; Αθήνα: Πόλις.
- Noiriel Gerard, 2005. Τι Είναι η Σύγχρονη Ιστορία; Αθήνα: Gutenberg.
Η ενότητα αυτή θα παρουσιάσει την ιστορία ως πρόβλημα μάλλον παρά ως αυτονόητο. Πρόθεσή μας είναι να προβληματοποιήσουμε την ιστορία προκειμένου να αναδείξουμε τις σύνθετες διανοητικές και πολιτισμικές διεργασίες με τις οποίες συνδέεται.
Απέναντι σε μια συμβατική αντίληψη που θέλει την ιστορία να καταγράφει γεγονότα ή να αναπαριστά «πιστά» το παρελθόν η ενότητα αυτή θα εξετάσει τους τρόπους διαπραγμάτευσης του παρελθόντος από την ιστορία [δηλαδή τους ιστορικούς] στην νεώτερηκαι σύγχρονη εποχή
Στο πλαίσιο της ενότητας «Τι είναι η Ιστορία» θα εξεταστούν τα παρακάτω θέματα
- Ιστορία και παρελθόν
- Μνήμη και ιστορία
- Χρόνος και ιστορικότητα
- To υλικό του ιστορικού-μαρτυρίες
- Περιοχές ιστορικής έρευνας (Πολιτική ιστορία, οικονομική ιστορία, κοινωνική ιστορία, πολιτισμική ιστορία)
Στην ενότητα αυτή θα ασχοληθούμε με την εμφάνιση και διαμόρφωση της ιστορίας ως επιστήμης στα πολιτισμικά και κοινωνικά συμφραζόμενα του ευρωπαϊκού 19ου αιώνα και της αισιοδοξίας με την οποία συνδέθηκε.
Στην ενότητα αυτή θα συνεχίσουμε την παρουσίαση της διαμόρφωσης της ιστοριογραφίας μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τις συνέπειες που επέφερε στη σύλληψη και βίωση του χρόνου και τις επιδράσεις τους στην ιστοριογραφία.
Στην ενότητα αυτή θα εξετάσουμε ένα σημαντικό πρόβλημα, την σχέση της ιστορίας με τον χρόνο και την χρονικότητα. Η σχέση με την ιστορία αφορά και μια εξοικείωση με την αίσθηση του χρόνου και τις διαφορετικές χρονικότητες. Η παρουσίαση αυτή θα μας επιτρέψει να κατανοήσουμε τόσο τον τρόπο με τον οποίο οι ανθρώπινες κοινωνίες οργάνωσαν τη σχέση τους με τον χρόνο αλλά και να προβληματιστούμε για την βίωση του χρόνου ιστορικά.
Η ενότητα αυτή αποτελεί συνέχεια της προηγούμενης. Εδώ θα εξετάσουμε ζητήματα που αφορούν την βίωση του χρόνου και την ιστορικότητά της καθώς και πως οι αντιλήψεις για τον χρόνο επιδρούν στην δυνατότητα της ιστορικής σκέψης.
Στην ενότητα αυτή θα προσεγγίσουμε τη σχέση μνήμης και ιστορίας. Η πολύπλοκη αυτή σχέση αφορά τόσο την ατομική μνήμη όσο και αυτήν τη μορφή μνήμης που ονομάζουμε συλλογική. Οι σχέσεις μνήμης και ιστορίας δεν είναι αυτονόητες και μέχρι πρόσφατα η μνήμη αποτελούσε
μια «ύποπτη» κατηγορία για τους περισσότερους ιστορικούς που την ταύτιζαν με το αυθαίρετο και το ασταθές.
Στην ενότητα αυτή θα εξετάσουμε την συλλογική μνήμη, τους τρόπους δηλαδή με τους οποίους «θυμούνται» συλλογικότητες. Οι συλλογικότητες αυτές μπορεί να είναι μικρές ή μεγάλες, να έχουν σταθερότητα στο χρόνο ή όχι αλλά οι συλλογική τους δράση σε μικρό η μεγάλο βαθμό απαιτεί μια σχέση με τον τρόπο που οργανώνουν την μνήμη τους.
Στην ενότητα αυτή θα ασχοληθούμε με την δημόσια ιστορία. Πρόκειται για ένα πεδίο που σχετίζεται με την συλλογική μνήμη χωρίς να ταυτίζεται με αυτή. Αφορά τις πολλαπλές επινοήσεις του παρελθόντος και την χρήση του γενικότερα που προκύπτουν πέραν της ακαδημαϊκής ιστορίας και τον τρόπο που διαχέονται μέσα από τα μέσα επικοινωνίας και δικτύωσης αλλά και άλλους τρόπους αναπαράστασης.
Στην ενότητα αυτή θα εξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο εργάζονται οι ιστορικοί σε σχέση με το βασικό μέρος του υλικού τους που είναι οι μαρτυρίες. Ο αναγνώστης θέλουμε να κατανοήσει ότι τα ίχνη του παρελθόντος συνιστούν μάλλον ένα πρόβλημα παρά κάτι το αυτονόητο που μεταφέρει ένα σαφές και διαφανές νόημα.
Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα
Αρ. Επισκέψεων : 9490
Αρ. Προβολών : 40195
