Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών & Επικοινωνιών [open] (321-1406)
Σπύρος Κοκολάκης - Λίλιαν Μήτρου
Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές και φοιτήτριες στην επιστήμη υπολογιστών, στα πληροφοριακά συστήματα και στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και δικτύων. Επίσης, αποτυπώνει τις τεχνολογίες και εφαρμογές στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, που αξιοποιούν πληροφοριακά και επικοινωνιακά συστήματα. Το περιεχόμενο του μαθήματος ολοκληρώνεται αναλύοντας θέματα ασφάλειας, προστασίας της ιδιωτικότητας καθώς και τις κοινωνικές επιπτώσεις των ανωτέρω τεχνολογιών.
LessΤο μάθημα εισάγει τους φοιτητές και φοιτήτριες στην επιστήμη υπολογιστών, στα πληροφοριακά συστήματα και στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και δικτύων. Επίσης, αποτυπώνει τις τεχνολογίες και εφαρμογές στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, που αξιοποιούν πληροφοριακά και επικοινωνιακά συστήματα. Το περιεχόμενο του μαθήματος ολοκληρώνεται αναλύοντας θέματα ασφάλειας, προστασίας της ιδιωτικότητας καθώς και τις κοινωνικές επιπτώσεις των ανωτέρω τεχνολογιών.
Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές και φοιτήτριες στην επιστήμη υπολογιστών, στα πληροφοριακά συστήματα και στον τομέα των τηλεπικοινωνιών και δικτύων. Επίσης, αποτυπώνει τις τεχνολογίες και εφαρμογές στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, που αξιοποιούν πληροφοριακά και επικοινωνιακά συστήματα. Το περιεχόμενο του μαθήματος ολοκληρώνεται αναλύοντας θέματα ασφάλειας, προστασίας της ιδιωτικότητας καθώς και τις κοινωνικές επιπτώσεις των ανωτέρω τεχνολογιών.
Syllabus
Περιεχόμενο μαθήματος
Δομή περιεχομένων μαθήματος:
- Οι σύγχρονες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών και προοπτικές για το μέλλον
- Το εννοιολογικό πλαίσιο των πληροφοριακών και επικοινωνιακών συστημάτων
- Βασικές αρχές λειτουργίας των υπολογιστών και ιστορική αναδρομή
- Σχεδιασμός ιστοσελίδων και ιστοτόπων
- Στοιχεία οργάνωσης υπολογιστών
- Στοιχεία δικτύων υπολογιστών
- Εισαγωγή στην τεχνολογία λογισμικού
- Ηλεκτρονικό επιχειρείν με τη χρήση τεχνολογιών διαδικτύου και κινητών ασύρματων συσκευών
- Ηλεκτρονική διακυβέρνηση
- Κοινωνικές και νομικές διαστάσεις της κοινωνίας της πληροφορίας
- Ασφάλεια πληροφοριακών και επικοινωνιακών συστημάτων και προστασία της ιδιωτικότητας
- Το επιστημολογικό υπόβαθρο του γνωστικού πεδίου των πληροφοριακών συστημάτων
- Σύνοψη μαθήματος και προκλήσεις για το μέλλον
Περιεχόμενα μαθήματος
Θεμελιώδεις έννοιες: Δεδομένα, Πληροφορία, Πληροφοριακό Σύστημα. Τεχνολογίες διαδικτύου, κατασκευή ιστοσελίδων με την HTML. Στοιχεία οργάνωσης υπολογιστών. Στοιχεία δικτύων υπολογιστών. Βασικές αρχές της τεχνολογίας λογισμικού. Εφαρμογές ηλεκτρονικού εμπορίου και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Στοιχεία ασφάλειας και προστασίας της ιδιωτικότητας. Επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή, στην εκπαίδευση, στην οικονομία, στη δημοκρατία και τη διακυβέρνηση, στην απασχόληση. Κοινωνικός αποκλεισμός και ψηφιακός αναφαλβητισμός. Κοινωνικά δίκτυα και ψηφιακή παγκοσμιοποίηση. Τρέχουσες τάσεις και προκλήσεις για το μέλλον.
Μαθησιακοί στόχοι
Επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα:
Κατανόηση βασικών εννοιών των επιστημών πληροφορικής και επικοινωνιών. Δεξιότητες εκπόνησης εργασιών, παρουσίασης εργασιών δια ζώσης και με τεχνολογιές παγκόσμιου ιστού.
Αναμενόμενα αποτελέσματα:
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο εκπαιδευόμενος αναμένεται να κατανοεί τις βασικές έννοιες των πληροφοριακών συστημάτων, των τηλεπικοινωνιών και δικτύων, των υπολογιστών και να γνωρίζει τις βασικές αρχές της αρχιτεκτονικής των υπολογιστών, των δικτύων υπολογιστών και επικοινωνιών, των τεχνολογιών διαδικτύου και παγκόσμιου ιστού, του ηλεκτρονικού και κινητού επιχειρείν, της ασφάλειας και της προστασίας της ιδιωτικότητας.
Βιβλιογραφία
Συγγράμματα:
- Βουγιούκας, Δ., Δρόσος, Δ., Καλλίγερος, Ε., Κοκολάκης, Σ., Σκιάνης, Χ., «Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών και Επικοινωνιών: Τεχνολογίες και Εφαρμογές», Ηλεκτρονικό βιβλίο (υπό ανάπτυξη). Αυτό το βιβλίο καλύπτει στο σύνολό της την ύλη του μαθήματος. Η συγγραφή του χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα «Κάλλιπος – Ανοικτά Ακαδημαϊκά Συγγράμματα».
- B. Forouzan, F. Mosharraf, Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών, Εκδόσεις Κλειδάριθμος. Πρόκειται για ένα από τα πλέον σύγχρονα εισαγωγικά βιβλία που έχει μεταφραστεί στα ελληνικά.
Βιβλιογραφία:
- Μ. Δερτούζος, Τι Μέλλει Γενέσθαι, Εκδόσεις Νέα Σύνορα. Το βιβλίο αυτό είναι σημαντικό ώστε ο εκπαιδευόμενος να αποκτήσεις μία σφαιρική αντίληψη των προοπτικών που προσφέρει η τεχνολογία πληροφορικής και επικοινωνιών.
Πηγές στο διαδίκτυο:
- http://www.singularity.com/ Πληροφορίες και υλικό στη θεματολογία του βιβλίου «The Singularity is Near” από τον Ray Kurzweil. Αναφέρεται στην εποχή που οι υπολογιστές θα αποκτήσουν νοημοσύνη αντίστοιχη της ανθρώπινης και εκτιμά πόσο κοντά βρισκόμαστε σε αυτήν την εποχή.
Πηγές προσβάσιμες διαμέσου της βιβλιοθήκης:
- Communications of the ACM (http://cacm.acm.org) Το βασικό περιοδικό της ACM, σημαντική πηγή ενημέρωσης για κάθε επιστήμονα στο χώρο των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών.
Ταινίες:
- Minority Report (http://en.wikipedia.org/wiki/Minority_Report_(film)). «Film Noir» για έναν κόσμο που θα μπορεί να «προβλέπει» το μέλλον.
Μέθοδοι διδασκαλίας
Ανάπτυξη και επεξήγηση θεωρητικών ενοτήτων, παρουσίαση μελετών περίπτωσης και εφαρμογών, ανάλυση και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικών τεχνολογιών, εκπόνηση εργασίας.
Μέθοδοι αξιολόγησης
Εξετάσεις: Χωρίς βιβλία/σημειώσεις
Εργασία: Ομαδική εργασία που περιλαμβάνει γραπτό κείμενο (αναφορά), ανάπτυξη ιστοχώρου, παρουσίαση.
Τελική βαθμολογία = 0,60 * Βαθμός γραπτής εξέτασης + 0,40 * Βαθμός εργασίας. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός (>= 5) και στην εργασία και στην γραπτή εξέταση.
Προαπαιτούμενα
Κανένα
Διδάσκοντες
Σπύρος Κοκολάκης (http://www.icsd.aegean.gr/sak)
Λίλιαν Μήτρου (http://www.icsd.aegean.gr/l.mitrou)
Ομάδα στόχος
Όλοι οι φοιτητές τμημάτων μηχανικών πληροφοριακών και επικοινωνιακών συστημάτων, μηχανικών υπολογιστών, πληροφορικής.
Προτεινόμενα συγγράμματα
B. Forouzan, F. Mosharraf, Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών, Εκδόσεις Κλειδάριθμος
Δομή περιεχομένων μαθήματος:
- Οι σύγχρονες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών και προοπτικές για το μέλλον
- Το εννοιολογικό πλαίσιο των πληροφοριακών και επικοινωνιακών συστημάτων
- Βασικές αρχές λειτουργίας των υπολογιστών και ιστορική αναδρομή
- Σχεδιασμός ιστοσελίδων και ιστοτόπων
- Στοιχεία οργάνωσης υπολογιστών
- Στοιχεία δικτύων υπολογιστών
- Εισαγωγή στην τεχνολογία λογισμικού
- Ηλεκτρονικό επιχειρείν με τη χρήση τεχνολογιών διαδικτύου και κινητών ασύρματων συσκευών
- Ηλεκτρονική διακυβέρνηση
- Κοινωνικές και νομικές διαστάσεις της κοινωνίας της πληροφορίας
- Ασφάλεια πληροφοριακών και επικοινωνιακών συστημάτων και προστασία της ιδιωτικότητας
- Το επιστημολογικό υπόβαθρο του γνωστικού πεδίου των πληροφοριακών συστημάτων
- Σύνοψη μαθήματος και προκλήσεις για το μέλλον
Περιεχόμενα μαθήματος
Θεμελιώδεις έννοιες: Δεδομένα, Πληροφορία, Πληροφοριακό Σύστημα. Τεχνολογίες διαδικτύου, κατασκευή ιστοσελίδων με την HTML. Στοιχεία οργάνωσης υπολογιστών. Στοιχεία δικτύων υπολογιστών. Βασικές αρχές της τεχνολογίας λογισμικού. Εφαρμογές ηλεκτρονικού εμπορίου και ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Στοιχεία ασφάλειας και προστασίας της ιδιωτικότητας. Επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή, στην εκπαίδευση, στην οικονομία, στη δημοκρατία και τη διακυβέρνηση, στην απασχόληση. Κοινωνικός αποκλεισμός και ψηφιακός αναφαλβητισμός. Κοινωνικά δίκτυα και ψηφιακή παγκοσμιοποίηση. Τρέχουσες τάσεις και προκλήσεις για το μέλλον.
Επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα:
Κατανόηση βασικών εννοιών των επιστημών πληροφορικής και επικοινωνιών. Δεξιότητες εκπόνησης εργασιών, παρουσίασης εργασιών δια ζώσης και με τεχνολογιές παγκόσμιου ιστού.
Αναμενόμενα αποτελέσματα:
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο εκπαιδευόμενος αναμένεται να κατανοεί τις βασικές έννοιες των πληροφοριακών συστημάτων, των τηλεπικοινωνιών και δικτύων, των υπολογιστών και να γνωρίζει τις βασικές αρχές της αρχιτεκτονικής των υπολογιστών, των δικτύων υπολογιστών και επικοινωνιών, των τεχνολογιών διαδικτύου και παγκόσμιου ιστού, του ηλεκτρονικού και κινητού επιχειρείν, της ασφάλειας και της προστασίας της ιδιωτικότητας.
Συγγράμματα:
- Βουγιούκας, Δ., Δρόσος, Δ., Καλλίγερος, Ε., Κοκολάκης, Σ., Σκιάνης, Χ., «Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών και Επικοινωνιών: Τεχνολογίες και Εφαρμογές», Ηλεκτρονικό βιβλίο (υπό ανάπτυξη). Αυτό το βιβλίο καλύπτει στο σύνολό της την ύλη του μαθήματος. Η συγγραφή του χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα «Κάλλιπος – Ανοικτά Ακαδημαϊκά Συγγράμματα».
- B. Forouzan, F. Mosharraf, Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών, Εκδόσεις Κλειδάριθμος. Πρόκειται για ένα από τα πλέον σύγχρονα εισαγωγικά βιβλία που έχει μεταφραστεί στα ελληνικά.
Βιβλιογραφία:
- Μ. Δερτούζος, Τι Μέλλει Γενέσθαι, Εκδόσεις Νέα Σύνορα. Το βιβλίο αυτό είναι σημαντικό ώστε ο εκπαιδευόμενος να αποκτήσεις μία σφαιρική αντίληψη των προοπτικών που προσφέρει η τεχνολογία πληροφορικής και επικοινωνιών.
Πηγές στο διαδίκτυο:
- http://www.singularity.com/ Πληροφορίες και υλικό στη θεματολογία του βιβλίου «The Singularity is Near” από τον Ray Kurzweil. Αναφέρεται στην εποχή που οι υπολογιστές θα αποκτήσουν νοημοσύνη αντίστοιχη της ανθρώπινης και εκτιμά πόσο κοντά βρισκόμαστε σε αυτήν την εποχή.
Πηγές προσβάσιμες διαμέσου της βιβλιοθήκης:
- Communications of the ACM (http://cacm.acm.org) Το βασικό περιοδικό της ACM, σημαντική πηγή ενημέρωσης για κάθε επιστήμονα στο χώρο των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών.
Ταινίες:
- Minority Report (http://en.wikipedia.org/wiki/Minority_Report_(film)). «Film Noir» για έναν κόσμο που θα μπορεί να «προβλέπει» το μέλλον.
Ανάπτυξη και επεξήγηση θεωρητικών ενοτήτων, παρουσίαση μελετών περίπτωσης και εφαρμογών, ανάλυση και αξιολόγηση αντιπροσωπευτικών τεχνολογιών, εκπόνηση εργασίας.
Εξετάσεις: Χωρίς βιβλία/σημειώσεις
Εργασία: Ομαδική εργασία που περιλαμβάνει γραπτό κείμενο (αναφορά), ανάπτυξη ιστοχώρου, παρουσίαση.
Τελική βαθμολογία = 0,60 * Βαθμός γραπτής εξέτασης + 0,40 * Βαθμός εργασίας. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός (>= 5) και στην εργασία και στην γραπτή εξέταση.
Κανένα
Σπύρος Κοκολάκης (http://www.icsd.aegean.gr/sak)
Λίλιαν Μήτρου (http://www.icsd.aegean.gr/l.mitrou)
Όλοι οι φοιτητές τμημάτων μηχανικών πληροφοριακών και επικοινωνιακών συστημάτων, μηχανικών υπολογιστών, πληροφορικής.
B. Forouzan, F. Mosharraf, Εισαγωγή στην Επιστήμη των Υπολογιστών, Εκδόσεις Κλειδάριθμος
Παρουσιάζουμε τις σύγχρονες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών μέσα από τη χρήση τους. Βλέπουμε πόσο οι τεχνολογίες αυτές αλλάζουν τη ζωή μας, αλλά και τις προκλήσεις που προκύπτουν για το μέλλον. Στο τελευταίο μέρος της ενότητας αναλύουμε τις βασικές έννοιες που απαιτείται από τον εκπαιδευόμενο να γνωρίζει προκειμένου να κατανοήσει την ύλη του υπόλοιπου μαθήματος, όπως η έννοια της πληροφορίας και του πληροφοριακού συστήματος και παρουσιάζουμε ένα παράδειγμα πληροφοριακού συστήματος, τα τεχνολογικά του μέρη που το συνθέτουν και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανάπτυξη και η λειτουργία των πληροφοριακών συστημάτων
Εξηγούμε και αναλύουμε τις βασικές έννοιες, όπως δεδομένα, πληροφορία, σύστημα και πληροφοριακό σύστημα. Παρουσιάζουμε τα στοιχεία που αποτελούν ένα πληροφοριακό σύστημα (υλικό, λογισμικό, δεδομένα, άνθρωποι, διαδικασίες) και τις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις.
Το μοντέλο του Turing και του von Neumann. Οι πρώτοι υπολογιστές και η εξέλιξη των υπολογιστών. Η δομή του υπολογιστή: Αριθμητική και λογική μονάδα, μονάδα ελέγχου, καταχωρητές, μνήμη, είσοδος/έξοδος.
Βασικές σχεδιαστικές αρχές των ιστοτόπων και των ιστοσελίδων. Η γλώσσα HTML.
Τα υποσυστήματα ενός υπολογιστή. Ο ρόλος της Κεντρικής Μονάδας Επεξεργασίας. Οι φάσεις ανάκλησης, αποκωδικοποίησης και εκτέλεσης ενός κύκλου. Η κύρια μνήμη και ο χώρος διευθύνσεων. Μέθοδοι διευθυνσιοδότησης εισόδου/εξόδου. Βασικές τάσεις στο σχεδιασμό υπολογιστών.
Τα κριτήρια που πρέπει να πληρούν τα δίκτυα, οι φυσικές δομές και οι κατηγορίες δικτύων. Η συλλογή πρωτοκόλλων TCP/IP, τα επίπεδά τους και οι σχέσεις τους. Η αρχιτεκτονική πελάτη-διακομιστή. Οι πρώτες εφαρμογές του διαδικτύου: ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, μεταφορά αρχείων, απομακρυσμένη σύνδεση. Εισαγωγή στον Παγκόσμιο Ιστό.
Ο κύκλος ζωής του λογισμικού. Το μοντέλο του καταρράκτη και το μοντέλο της εξελικτικής ανάπτυξης. Διαδικασιακή και αντικειμενοστραφής ανάλυση και σχεδιασμός. Υλοποίηση και έλεγχος λογισμικού. Η σημασία της τεκμηρίωσης στην τεχνολογία λογισμικού.
Οι δυνάμεις που πιέζουν διαρκώς τις επιχειρήσεις για στροφή στο ψηφιακό αυτό μέσο (π.χ. ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις) και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα που ανακύπτουν διαρκώς μέσω του διαδικτύου, επηρεάζοντας δραστικά το παραδοσιακό επιχειρείν, όπως για παράδειγμα οι αλλαγές στη μουσική βιομηχανία. Έμφαση δίνεται και στη στρατηγική των ηλεκτρονικών επιχειρήσεων που διαρκώς διαφοροποιείται και μεταλλάσσεται καθώς και στη δύναμη του καταναλωτή που πλέον δεν είναι παθητικός δέκτης πληροφοριών, αλλά συμμετέχει ενεργά στη δημιουργία ψηφιακού περιεχομένου και παρεμβαίνει στις επιχειρηματικές διαδικασίες, μέσω των εργαλείων και εφαρμογών του Web 2.0.
Βασικές εφαρμογές ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Επίπεδα ολοκλήρωσης υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Ζητήματα διαλειτουργικότητας, προστασίας της ιδιωτικότητας, υιοθέτησης διεθνών προτύπων και προσβασιμότητας.
Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα που συνδέονται με τη χρήση ΤΠΕ. Συγκριμένα παρουσιάζονται τα παρακάτω ζητήματα. Το ψηφιακό χάσμα και το δικαίωμα συμμετοχής στην Κοινωνία της Πληροφορίας. Πώς οι ΤΠΕ διαμορφώνουν ένα νέο δημόσιο χώρο και νέες ψηφιακές κοινότητες; ΤΠΕ και διακυβέρνηση. ΤΠΕ και μέσα μαζικής ενημέρωσης. ΤΠΕ και εκπαίδευση. Η ψηφιακή οικονομία στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο. Θετικές και αρνητικές προοπτικές.
Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται οι εσωτερικές και εξωτερικές απειλές των πληροφοριακών συστημάτων, οι βασικές κατηγορίες επιθέσεων σε υπολογιστικά συστήματα και δίκτυα, οι βασικές τεχνολογίες και μέσα προστασίας, οι βασικές έννοιες και αρχές της κρυπτογραφίας, καθώς και η εφαρμογή των κρυπτογραφικών τεχνικών για ψηφιακές υπογραφές και ψηφιακά πιστοποιητικά. Επίσης, αναλύεται ο ρόλος των πολιτικών ασφάλειας και η ενημερότητα (awareness) των χρηστών. Τέλος, αναφερόμαστε σε θέματα προστασίας της ιδιωτικότητας, τις σχετικές απειλές, τις τεχνολογίες και πρακτικές προστασίας και το θεσμικό/νομικό περιβάλλον.
Τα θεμελιώδη ερωτήματα της φιλοσοφίας της επιστήμης: οντολογία, επιστημολογία, μεθοδολογία. Αρχές του θετικισμού και των «Θετικών Επιστημών». Λειτουργισμός. Φαινομενολογία. Επιπτώσεις των επιστημολογικών παραδοχών στη μελέτη των πληροφοριακών συστημάτων. Σύγχρονες τάσεις.
Open Academic Course
Num. of Visits : 4208
Num. of Hits : 25876
